Immanuel Kant’ın transandantal felsefe’sinde yargı yetisinin işleyişi bakımından dinin anlamı ve işlevi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Müberra Kandemir

Danışman: ZEYNEP GEMUHLUOĞLU

Özet:

Immanuel Kant’ın transandantal felsefesinde yargı yetisinin faaliyeti açısından yasa ve yargı arasındaki ilişkiyi esas alan bu tezde, transandantal felsefenin belirlenimleri göz önüne alınarak dinin anlamı ve işlevi açığa çıkarılmaya çalışıldı. Bu doğrultuda nesnellik ve zorunluluk ile birlikte evrenselliğin ve iletilebilirliğin sağlanmaya çalışıldığı belirleyici yargı yetisinin faaliyeti göz önüne alınarak teorik ve pratik felsefede yargının konumlanışı gösterildi. Reflektif yargı yetisinde, evrenselliğin ve iletilebilirliğin nasıl sağlanmaya çalışıldığı, Kant’ın teorik felsefesinde oluşturduğu sistem içerisindeki bilme yetilerinin işleyişi üzerinden açıklandı ve aynı zamanda söz konusu yetinin din ve ahlakla ilgisi gösterildi. Dinin, Kant özelinde Hıristiyanlığın, yasa ve yargı ilişkileri açısından nerede durduğu ve nasıl te’vil edildiği aslî günah, kurtuluş ve inâyet kavramları çerçevesinde gösterilmeye çalışıldı. Kant’ın te’vil ettiği şekliyle Hristiyanlığın, tarih ve hukuka dair temel kavramların ve problemlerin temelinde olduğuna işaret edildi. -------------------- Grounded on the relations between the law and the judgment from the perspective of the power of the judgment in Immanuel Kant’s transcendental philosophy, this thesis attempts to reveal the meaning and function of religion taking into account the determinations of transcendental philosophy. Accordingly, the position of judgment within theoretical and practical philosophy was shown in determining power of judgment provided by universalism and communicability which in turn are immanent to objectivity and imperativeness. Moreover, the way universalism and communicability are provided in the reflective power of the judgment was explained through the function of the powers of knowledge within the system created in Kant’s theoretical philosophy. In the same time, the connection of the said power of judgment to religion and morality was demonstrated. Furthermore, it was attempted to present within the scope of the concepts of original sin, salvation, and grace what is the position of religion, in Kant’s case – Christianity, in relation to the law and judgment and how it is interpreted. It was pointed out that in Kant’s interpretation, Christianity is the foundation of basic concepts and issues related to history and law.