TİEM 1926 Numaralı Sultan Hüseyin Mirza Baykara divanının tezyini açıdan değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Volkan Cihan

Danışman: GÜLNİHAL KÜPELİ

Özet:

“TİEM 1926 Numaralı Sultan Hüseyin Mirza Baykara Divanının Tezyini Açıdan Değerlendirilmesi” isimli tezimiz Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde 1926 envanter numarası ile kayıtlı bulunan divanın tezyînatını değerlendirerek hazırlandığı dönemin bezeme anlayışına değinir. Çalışmamız birinci bölüm olan giriş ile beraber yedi ana bölümden oluşmaktadır. İkinci bölümde eserin hazırlandığı dönem olan Timurlu Devleti ve Hüseyin Baykara devri siyasi tarihi ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Hüseyin Baykara devri Herat sanat hayatına dair bilgiler verilerek sanat atölyeleri ve kitap sanatçıları hakkında elde edilen bilgiler aktarılmıştır. Dördüncü bölümde eserin tezyînatına dair resimler, tablolar ve analiz çizimleri yer almıştır. Beşinci bölümde eserde kullanılan tezyînatın genel özellikleri olan sayfa tasarımı, kompozisyon, motif ve gibi öğeler ele alınarak kullanılan motiflerin tipoloji tablosu sunulmuştur. Altıncı bölüm olan değerlendirmede TİEM. 1926 envanter numaralı eserin önceki dönemlerde içinden çalınan varakların izi sürülmüş ve bulunan bu varaklar tüm bilgileriyle paylaşılmış ve tezyînî açıdan kimliği ele alınıp, hazırlandığı dönemle aynı tarihlerde üretilen diğer yazma eserlerin tezyînatı ile karşılaştırma yapılarak benzerlikler incelenmiştir. Sekizinci ve son bölümde ise sonuç kısmı yer almakta olup, TİEM. 1926 envanter numaralı eserin tezyînatına dair öne çıkan unsurlar ve hazırlandığı dönem eserleri ile tezyînî açıdan uslûp bağı ortaya konmuştur. -------------------- Our thesis, which is titled “The Evaluation of TİEM 1926 Sultan Hüseyin Mirza Baykara Divan from the Ornament Perspective” refers to the decoration concept of the period in which it was prepared by evaluating the decoration of the divan registered with the inventory number 1926 in the Museum of Turkish and Islamic Arts. Our study consists of seven main chapters with the first chapter, introduction. In the second part, the political history of the Timurid State and the Hüseyin Baykara period, the period in which the work was prepared, were discussed. In the third section, information about Herat art life of Hüseyin Baykara period is given and information about art workshops and book artists is pointed. In the fourth section, pictures, tables and analysis drawings of the work are presented. In the fifth chapter, the typology table of the motifs is clarified by considering the general features of the decoration used in the work, page design, composition, motif and elements. In the seventh chapter , the manuscript of the inventory TIEM, numbered 1926 was traced from the foils stolen from the previous periods and these foils were shared with all information and the identity of the work with inventory of TIEM,numbered 1926 has been taken into consideration and the similarities have been examined by comparing it with the decoration of the other manuscripts produced on the same date as the period in which it was prepared. In the seventh and the last section, the results are given, and The outstanding elements of the work of inventory of TIEM, numbered 1926 and the works of the period in which it was prepared were revealed.