Bayrampaşa İlçesi'nin (İstanbul) biyotoplarının floristik ve ekolojik özellikleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYÇA ŞEN

Danışman: Celal Yarcı

Özet:

BAYRAMPAŞA İLÇESİ’NİN (İSTANBUL) BİYOTOPLARININ FLORİSTİK VE EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Bu tez çalışmasında, İstanbul’un hızla artan nüfus yoğunluğu ve buna bağlı olarak sanayileşme ve kentleşmenin de ileri düzeyde olduğu Bayrampaşa İlçesi’nin biyotop tiplerinin floristik ve ekolojik özellikleri araştırılmıştır. Plansız kentleşmenin doğurduğu sonuçlara bağlı olarak bu hususta alınabilecek tedbirler belirlenmiştir. Ayrıca Bayrampaşa İlçesi’ndeki biyotop tipleri belirlenerek, bu biyotop tiplerinin karakteristik doğal ve egzotik taksonların bir envanteri oluşturulmuştur. Envanter oluşturulurken, vejetasyon mevsimlerinde, ilçedeki farklı biyotoplarda gezilerek toplanan bitki örnekleri, herbaryum tekniklerine uygun olarak kurutularak tayini gerçekleştirilmiştir. İlçedeki egzotik taksonların listesi ise Bayrampaşa Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nden temin edilmiştir. Ayrıca Bayrampaşa’daki biyotop tiplerinden toprak örnekleri alınarak, Anadolu Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü Kalite Kontrol Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı tarafından kimyasal analizleri yapılmıştır. Biyoiklimsel faktörlerin belirlenmesinde ise, elde edilen meteorolojik veriler doğrultusunda ombro-termik diyagram çizilmiştir. Parklar, kamu binalarının bahçeleri, endüstriyel alanlar, demiryolları, karayolları kenarları ve terk edilmiş araziler ilçede saptanan başlıca biyotop tipleridir. Toplam olarak 236 bitki taksonu çalışmamızda saptanarak, bunların 121’i doğal ve 115’i egzotik takson olarak belirlenmiştir. Asteraceae / Compositae familyası, doğal taksonlar açısından, Rosaceae familyası ise, egzotik taksonlar bakımından, en zengin familya olarak belirlenmiştir. Tez çalışmamın son aşaması olarak, başta Bayrampaşa bölgesi ve İstanbul olmak üzere bütün kentlerde kentsel ekolojik çalışmaların yaygınlaştırılmasının gerekliliğine vurgu yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Bayrampaşa, Kentsel Ekoloji, Biyotop Tipleri, Ekolojik Planlanlama. ABSTRACT FLORISTIC AND ECOLOGICAL CHARACTERISTICS OF BIOTOPES IN BAYRAMPAŞA DISTRICT (İSTANBUL) In this study, the floristic and ecological characteristics of biotopes in Bayrampaşa district were investigated. Bayrampaşa is ever-increasing population density as well as the industrialization and urbanization accordingly. In this regard, the measures and precautions to be taken for the consequences of unplanned urbanization were identified. In addition, the types of biotope in Bayrampaşa district were determined, and an inventory was formed for characteristic natural and exotic taxa in these biotopes. For this, plant samples were collected from different biotopes of Bayrampaşa district during vegetation season, and then samples were dried according to the herbarium techniques and identified. The list of exotic plants was obtained from the Bayrampaşa Municipality Parks and Gardens Directorate. In addition, chemical analyses of the soil samples taken from identified biotopes were performed by Quality Control and Research & Development laboratories under Parks and Gardens Directorate in Anatolian Side. Ombro-thermic diagram was prepared in determination of bio-climatic factors by using obtained meteorological data. Biotopes identified in Bayrampaşa district include the parks, gardens of public buildings, industrial areas, road sides, railways and abandoned lands. A total of 236 plant taxa were determined, of which 121 were natural and 115 were exotic taxa. Asteraceae / Compositae family was fixed as the richest family for the natural taxa whilst, Rosaceae family was fixed as the richest family for the exotic taxa. Moreover, in last part of thesis, the necessity of expansion of urban ecological studies in all urban areas, particularly in Bayrampaşa was emphasized. Keywords: Bayrampaşa, Urban Ecology, Biotope Types, Ecological Planning.