Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Sevgi Özden
Danışman: OYA ORUN
Özet:Rektum kanserinde cerrahi öncesi kemo-radyoterapi uygulanan hastalarda tedaviye alınacak cevabın yaşam süresine etki etmesi bu tedavinin yapılacağı hastaların seçimini önemli hale getirmektedir. Radyoterapi ve kemotörapatik ajanların etki mekanizmalarının birisi de apoptoza yol açmaktır. Radyoterapiyle dolaylı olarak gelişen reaktif oksijen türleri apoptoz yolaklarını indükler. Apoptoza duyarlı gen (SAG) hücreyi, reaktif oksijen türleri tarafından indüklenmiş apoptozdan, hücre döngüsünde yer alan proteolitik- proteozom sistemi aracılığıyla korur. p53 ailesinin bir üyesi olan p73 geninin ise apoptoza etki ederek, serviks kanserinde kemo- ve radyoduyarlığı arttırdığı bilinmektedir. Bu çalışmada rektum kanserinde cerrahi öncesi kemo-radyoterapi uygulanmış 10 hastanın tedavi öncesi tümör ve normal dokularında SAG, p73, Bcl-xL ve Bak genleri bakılarak tedaviye alınan histo-patolojik yanıtlarla karşılaştırılmıştır. Çalışmamızda, hastaların tümünde Bcl-xL ekspresyonunun artmış, yine tümünde Bak ekspresyonunun azalmış olması yanında SAG ekspresyonunun %90 (n: 9/10 ) hastada yükselmiş bulunması tümör dokularındaki anti-apoptotik yolağın daha baskın olduğunun kanıtı sayılmıştır. Buna göre SAG’ı düşük olan bir hastanın tedaviye iyi yanıt vermiş olması anti-apoptotik yolakların birlikte daha güçlü hareket ederek tedaviye karşı tümörü koruduğunu düşündürmüştür. Hastalarımızın 4’ünde hiç yanıt alınmazken, 3’ünde orta yanıt, 2’sinde iyi, 1 hastada da tam yanıt kaydedilmiştir. p73’ü düşük ekspresyonlu olan 6 hastanın yarısında (3/6) iyi ve tam yanıt gözlenmiştir. Daha geniş hasta grubunda SAG ve p73 genlerinin tedaviyle ilişkileri ve rektum kanserinde prognostik değerlerinin araştırılmasında yarar vardır. Anahtar Kelimeler: Apoptoza duyarlı gen (SAG), rektum karsinoma, p73, radyoterapi, kemoterapi. SUMMARY EFFECTS OF SENSITIVE to APOPTOSIS (SAG) and p73 GENES ON RADIOTHERAPY and/or CHEMOTHERAPY SENSITIVITY Since chemo-radiotherapy is an effective treatment to increase survival in rectum cancer when applied before surgery, it is important to predict the response of the tumor before the treatment is started. Radiotherapy and chemotherapy can both induce apoptosis as one of their effect mechanisms. Radiotherapy causes development of reactive oxygen species which induce apoptotic pathways indirectly. Sensitive to apoptosis gene (SAG) protects cells from apoptosis induced by reactive oxygen species. Overexpression of p73, a member of p53 family, has been shown to increase radiosensitivity via apoptosis in cervix cancer. In this study, ten patients with rectum cancer to whom neo-adjuvant chemoradiotherapy was applied, were examined for SAG, p73, Bcl-xL and Bak expression before the treatments started. Expression levels were compaired with the histo-pathologic results gained after the surgery. Bcl-xL was found to be increased, in contrast to Bak expression which decreased in the all of the patients. The increase in SAG expression in 90% of the patients ( n: 9/10) suggested that anti-apoptotic pathways were dominant in our tumor series. One patient having decreased SAG expression showed a nearly complete response to chemoradiotherapy. In view of this, we proposed that more than one anti-apoptotic pathway processing simultaneously may have a stronger effect on the outcome. In our study 4 out of 10 patients were recorded as nonresponsive; 3, as moderate; 2, as nearly complete responsive and 1 as complete responsive. Half of the 6 patients having decreased level of p73 expression showed good and complete response. In conclusion, we suggested that SAG and p73 genes should be examined for their prognostic and predictive values in rectum cancer. Key words: Sensitive to apoptosis gene (SAG), rectum carcinoma, p73, radiotherapy, chemotherapy