Proses kontrol için çözümleyici ve yorumlayıcı istatistiksel analiz programı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURAK SOL

Danışman: Hakan Yıldırım

Özet:

Kalite kavramı, önemini günümüzde gittikçe arttırmakta ve bu alandaki çalışmalar ise hızla çoğalmaktadır. Müşteri beklentilerini karşılamak olarak tanımlayabileceğimiz kalitenin ölçülmesi, hedeflere ulaşıp ulaşmadığının tespit edilmesi istatistiksel proses kontrol ile yapılabilmektedir. Bu analizleri basitçe yapabilmek için çalışmamızın konusu “Proses Kontrol İçin Çözümleyici ve Yorumlayıcı İstatistiksel Analiz Programı” olarak seçilmiştir. Yaptığım çalışmada istatistiksel proses kontrolün en çok kullanılan yedi aracın uygulanması ve yorumlanması üzerine bilgisayar programı hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında çetele, histogram, pareto analizi, serpilme diyagramı ve X, R, S, p, np, c, u çeşitleri olarak kontrol diyagramları yer almaktadır. Program istatistiki analizleri ve çözümlemeleri yaparak, ilgili grafikleri çizmekte ve sonuç tablolarını oluşturmaktadır. Ayrıca programa yapay zeka eklenilerek grafik ve sonuçları anlaşılır biçimde yorumlama özelliği kazandırılmıştır. Öncelikli olarak istatistiksel proses kontrol araçları tanıtılmış, araçların içeriğinde bulunan kavram ve tanımlamalar yapılmıştır. Daha sonra hazırlanan bilgisayar programının menüleri ile birlikte tanıtımı yapılarak kullanılışı anlatılmıştır. Programın çözümleme ve yorumlama yeteneğinin doğrulanması açısından hazır çözümü bulunan karmaşık problemler üzerinde uygulama yapılmış ve sonuçlar yüksek hassasiyette doğru olarak bulunmuştur. Çalışmada sabit veri kullanarak tek bir amaç için analiz ve yorumlama yapmak yerine, her türlü değişken veriyi sektör ayırt etmeksizin rahatlıkla uygulayabilecek bir araç olan bilgisayar programı tercih edilmiştir. Sağlamış olduğu kullanım kolaylığı ile kullanıcı dostu bir görünüşe sahiptir ve en karmaşık işlemleri hızlı bir şekilde yapabilmekte, ayrıca işlemlerin çözümlerini formülleri ile birlikte adım adım açıkça göstermektedir. Programın kaynak kodları açık şekilde paylaşılmıştır ve daha sonraki çalışmalarda geliştirilmeye müsait haldedir ve bu konuda yapılacak çalışmalara ışık tutabilecek niteliktedir. SUMMARY Nowadays concept of quality’s importance is growing and the researches about quality are increasing. Quality means to provide the expectation to the customers. Measurement of quality is made with statistical process control. Our work’s subject is “Analytical and Interpretative Statistical Analysis Program for Process Control”. In my work, the computer program was prepared to apply and comment seven tools of process control which are used most. There are tally, histogram, analysis of pareto, diagram of blossoming out and X, R, S, p, np, c, u as control diagrams in scope of work. Program makes statistical analysis and result tables and plot relative graphs. Otherwise artificial intelligence was added to program so program achieved comment property for graphs and results. First the statistical process control tools were introduced and definitions of tools were made. Then the computer program was introduced and its usage was explained with its menu. Applications were made on complex problems which have solution to make correct the program’s analysis and comment property. These applications’ results are correct high probably. Instead of using constant data for unique aim to analyze, the computer program is chosen because it can easily apply lots of changeable data for every sector. It is very easy to use and it can solve the most complex processes quickly. It also shows the solutions of problems clearly. Program’s source codes are shared. They are very suitable to develop and they are in an explanatory form for next works about this topic.