Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İç Mimarlık Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERPİL DURMUŞ
Danışman: Fatma Meltem Eti Proto
Özet:Tarihsel ve sosyolojik açıdan Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüz Türkiye'sine kadar, modern anlamda, Türk mobilya tasarımının gelişimi, toplumsal, sosyal, ekonomik ve kültürel değişimlere bağlı olarak araştırılmıştır. Günümüz Türkiye'sinin globalleşen dünyadaki yeri, bu açıdan tasarım ve tasarımcı kavramlarının önemi ve Türkiye'de modern mobilyanın gelişimini etkileyen unsurlar üzerinde durulmuştur. Birinci bölüm; Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne tarihsel ve sosyolojik olarak geçiş irdelenmekte, siyasi, ekonomik ve sosyal bir mücadele içerisinde, Batılılaşma karşısında kazandığı modernliği fakat kaybettiği imparatorluğu, kendini iyi yönetemeyen ve koruyamayan bir devletin sona erdirilip, yeni bir Cumhuriyet'in kurulması anlatılmaktadır. İkinci bölüm; Mobilyanın, Asya, Orta Doğu, İslam, Anadolu ve Batı etkisi, farklı birçok kültürel değişim ile insan hayatındaki yerini alması, Osmanlı'nın yaşam tarzı-gelenekleri ile farklı bir devlet olması ve Sanayi Nefise Mektebi ile mobilya tasarımında yaşanan gelişmeler irdelenmektedir. Osmanlı yaşamında Avrupa Mobilyası ve yabancı mimarların etkisi (özellikle saray yapılarında ve saray mobilyalarında görülen etkiler) anlatılmaktadır. Cumhuriyet sonrası ise, nüfus artışının ortaya çıkardığı kentleşmenin, Türkiye Cumhuriyeti'ne etkisi, son olarak Osmanlı ve Türk kültürünün mobilya tasarımlarına yansımaları ele alınmaktadır. Üçüncü bölüm; Yüzyıllardır değişime uğrayan, farklı kültürler için, farklı formlara giren mobilya tasarım kavramının ne olduğu ve mobilya tasarımına gerekli önemin verilip verilmediği konuları ele alınmaktadır. Türk mobilya tasarımının gelişimi, Türk mobilyası kimliğinin varlığı, mobilya tasarımını etkileyen sosyal niteliklerin, Türk tasarımında etkili olamaması ve globalleşen dünyada Türk tasarımcıların nerede bulundukları irdelenmektedir. Dördüncü bölüm; Türkiye'de mobilya sektörünün bulunduğu durum, Cumhuriyet'in ilk yıllarından günümüze atölyeler, mobilya sektörü ve günümüzde Türk tasarımına hizmet eden tasarımcı kullanan ve kullanmayan firmalara örnekler verilmiştir. Sektörü etkileyen olumlu-olumsuz olaylar ve rekabetin piyasaya nasıl ivme kazandırdığı incelenmiştir. Mobilya sektöründe işletmeler, teknolojinin yeri, yabancı üreticilerin piyasada söz sahibi olmaları, ekonomik krizler, taklit mobilya, patentin önemi gibi konular üzerinde durulmuştur. Beşinci bölüm; Mobilya sektörünün gelecekte neyi hedeflediği, tasarım departmanlarının önemi, taklit ürünlerin sektördeki yeri, mobilya tasarımı konusunda düşünceler belirtilmektedir. Türk mobilya sektörünün iyileştirilebilmesi için düşünülen yöntemler, üniversitelerin tasarım eğitimine, devletin tasarıma ve tasarımcıya katkısı üzerinde durulmaktadır. Sonuç bölümünde; Türk mobilyasının geçmişten günümüze, nerede bulunduğu, sektörün nasıl bir yerde olduğu, tasarım ve tasarımcı kavramlarına gerekli önemin verilip verilmediği anlatılmış, genel bir sonuç çıkarılarak değerlendirilmiştir. SUMMARY The improvment of Turkish furniture design is researched in the framework of social, economical and cultural variations considering sociological and historical changes since Ottoman Empire till today's modern Turkey. Today's Turkey's importance and its position in the global world, the importance of design and designer concept therefore and the factor that effects the improvment of modern furniture in Turkey are discussed. 1. Chapter; The historical and sociological transition from The Ottoman Empire to Turkish Republic is browsed. The establishment of a new republic by bringing to an end an empire which couldn't protect and manage itself while getting modernism from the western civilizations within a political, economical and social struggle is explained. 2. Chapter; The effect of furniture in Asia, Middle East, Islamic World, Anatolian and West, settlement of its usage in human life with different cultural variations, the position of Ottoman Empire with its life style, traditions and the development of furniture design related with Sanayi Nefise School are researched. The European furniture in the Ottoman life and effects of foreign architects (especially the effects on palace architecture and palace furniture) are explained. 3. Chapter; The explanation of furniture design concept which is transformed between different cultures and centuries and whether it is given the needed importance to furniture design are discussed. The improvment of Turkish furniture design, the existence of Turkish furniture, the social qualities which are not effective for Turkish design and the position of Turkish designers on global world is explained. 4. Chapter; The position of the Turkish furniture sector, the ateliers since the first years of the republic so far sector of furniture and examples of the firms serving for Turkish design whether working with designers or not; the events which has effects on this sector in a positive or negative way and the acceleration which is provided by competition to the sector are researched. The subjects such as; management of furniture sector, the effect of technology, foreign productors owning the bigger slice, economical crisis, imitation furniture, importance of the patent are explained. 5. Chapter; The aims of furniture sector, importance of the design departments, the position of imitation products and the ideas about furniture design are expressed. The methods discussed in order to rehabilitate the Turkish furniture sector contribution of universities to design education and the contribution of government to design and designers are explained. Result Chapter; The position of Turkish furniture design and the sector from the past till today the argument of whether it is given importance to the efficient design and designer concepts are explained and evaluated by coming to a conclusion.