Küreselleşme kapsamında ticaretin ve gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi ile gümrüklerin otomasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET TANBAŞ

Danışman: NURDAN ASLAN

Özet:

"Küreselleşme Kapsamında Ticaretin ve Gümrük İşlemlerinin Basitleştirilmesi ile Gümrüklerin Otomasyonu" hakkındaki çalışmada dünya ticaretinin artması ve bu artışla birlikte ulıslararası mal akışlarının hızlandırılması yönünde yapılan çalışmalar ve bilgi teknolojilerinin ne şekilde kullanıldığı incelenmiştir. Birinci bölümde yapılan girişten sonra ikinci bölümde dünya ticaret hacminin son yıllardaki artışı, bu artışın gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler açısından incelenmesinden sonra , yabancı sermaye yatırımlarının ve bu kapsamda ÇUŞ'lerin dünya ticaretine etkileri üzerinde durulmuştur. Artan ticaret hacminin Gümrük İdarelerinin rolünün ne şekilde değiştirdiği ve bu çerçevede gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi yönünde yapılan çalışmalar açıklanmıştır. Gümrük İdarelerinin değişen rolüne uyum sağlayabilmeleri için önem arzeden Gümrük İdarelerinin modernizasyon gereği de belirtilmiştir. Çalışmamızın üçüncü bölümünde artan ticaret hacmi nedeniyle ticaretin ve gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi yönünde uluslararası kuruluşların yaptıkları çalışmalar açıklanmıştır. Bu bölümde Dünya Ticaret Örgütü, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı, Dünya Gümrük Örgütü, Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası , Uluslararası Ticaret Hukuku Birleşmiş Milletler Komisyonu gibi birçok Kurumun yaptığı çalışmalar ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Bu bölümde ayrıca Avrupa Birliği'nde yapılan çalışmalardan da bahsedilmiştir. Tüm kurumların ticaretin basitleştirilmesine dönük yaptıkları çalışmalarda resmi makamlar ile ticaret erbabının işbirliği geliştirilmesine özel önem verdiği görülmektedir. Dördüncü bölümde Türkiye'de ticaretin ve gümrük işlemlerinin basitleştirilmesine yönelik yapılan çalışmalar açıklanmıştır. Gümrük İşlemlerinin basitleştirilmesine ve sonradan kontrol sistemlerinin geliştirilmesime dönük yapılan mevzuat ve yeni yapılanma çalışmalarından bahsedilmiştir. Gümrük İdarelerinin Modernizasyonu Projesi (GİMOP) ve Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri (BİLGE) Projeleri ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Ticaretin ve Gümrük İşlemlerinin basitleştirilmesi yönünde yapılan çalışmalar çok hızlı geliştiğinden özellikle İnternet'teki kaynaklardan yararlanılmıştır. Çalışmamızın neticesinde dünya ticaretinin basitleştirilmesine dönük yapılan çalışmaların zaman geçtikçe daha hızlandığı ve daha başarılı olduğu görülmüştür. ABSTRACT This thesis, named "Facilitation of Trade And Customs Procedures Under Globalization and Customs Modernization", explains increasing world trade volume and works done for simplification and speeding up international goods movement and using Information Technologies. After a brief introduction in the first section, in the second section, improvements in world trade volume in recent years are explained. After analyzing these improvements according to developed and developing countries, foreign direct investments and multinational companies are also analysed. Then it is explained how increasing trade volume affects the role of Customs Administrations and in this concept important works done for facilitation of Customs procedures in order to adapt the changing role of Customs Administrations. Modernization of Customs Administration is very important tool to achieve this goal. In the third section it is explained that the works done by International Institutions for facilitation of customs procedures because of increased trade volume. WTO, UN/ECE, UNDP, WCO, IMF, WB, UNCITRAL and other international institutions have been trying to facilitate international trade and customs procedures. EC has also been working on facilitation of customs procedures. All these institutions have special effort to develop cooperation between public and traders toward trade facilitation. In the fourth section the works done for facilitation of trade and customs procedures in Turkey is explained. Turkish Customs Administration has been developing new legislation and setting up reorganization in order to facilitate custom procedures and post control procedures. GIMOP and BILGE Projects done by Turkish Customs Administration have been entirely explained. While the works related with trade facilitation and custom procedures developing very rapidly, the internet is used as the main referance. As a conclusion of this project as time goes by the activities done toward world trade facilitation are speeding up and getting more success.