İbn Kemal Paşa'nın el-Islah adlı eserinde el-Vikaye'ye yönelttiği eleştirilerin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yusuf Kara

Danışman: MEHMET ERDOĞAN

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

XVI. yüzyılda Osmanlı ilim dünyasına damgasını vuran âlimlerin başında geldiği söylenebilen İbn Kemal Paşa el-Vikâye'de gördüğü hataları tashih etmek üzere önce el-Islâh'ı kaleme almış, sonra da -Şerhu'l-Vikâye'de gördüğü hataları da dikkate alarak- bir yandan el-Islâh'ın ihtiva ettiği meseleleri açıklamak, bir yandan da el-Vikâye'ye yönelttiği itirazların gerekçelerini ortaya koymak için el-Islâh'ı Îzâhu'l-Islâh adıyla şerhetmiştir. Ancak İbn Kemal Paşa'nın Hanefî mezhebine mensup âlimlerce pek muteber kabul edilen el-Vikâye ve şerhine yönelttiği tenkitler de tenkitten nasibini almış ve eleştirilerinin çoğunun yerinde olmadığı ileri sürülmüştür. Bu çalışmada İbn Kemal Paşa'nın tenkitleri Hanefî fıkhının muteber kaynakları ışığında tahlil edilip isabetli olup olmadığı ortaya konmaya çalışılacaktır. -------------------- The scholar who is known as one of the leaders of Ottoman Empire in the world of knowledge in 16th century is İbn Kemal Pasha. He firstly wrote al-İslah for correcting the mistakes of Al-Wiqaya, then wrote İzahu'l-İslâh as a commentary on al-İslah, after recognizing the mistakes of Sharhu-l-Wiqaya. The aim of this book was to clarify some topics of al-İslah and to show the actual arguments against al-Wiqaya which were undertaken by him. However, the arguments which were asserted by İbn Kemal Pasha against al-Wiqaya, which is one of the most authentic books of Hanifi Fiqh according to Hanifi scholars, were also criticized by them and proved that most of the arguments weren't correct. İn this thesis, the arguments of İbn Kemal Pasha will be studied under the light of authentic sources of Hanifi Fiqh and wiil be tried to show whether the arguments are correct or incorrect.