Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ KÜRŞAT ERBAŞ
Danışman: AYTEN ÇETİN
Özet:Anahtar Kelimeler : Serbest Bölgeler, Vergilendirme Sorunları SERBEST BÖLGELERDE VERGİLENDİRME SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Serbest bölgeler, ülkenin özel olarak seçilmiş bir bölümünde bir takım teşvikler ve muafiyetler doğrultusunda ülke ekonomisine ve ihracata olumlu katkılar sağlamak amacıyla oluşturulmuş bölgelerdir. 15.06.1985 tarih ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun amacı, Türkiye’de ihracat için yatırım ve üretimi artırmak, yabancı sermaye ve teknoloji girişini hızlandırmak, ekonominin girdi ihtiyacını ucuz ve düzenli şekilde temin etmek, dış finansman ve ticaret imkanlarından daha fazla yararlanmaktır. 06.02.2004 tarihine kadar serbest bölgelerde vergi, resim, harç, gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuat hükümleri uygulanmamıştır. 5084 sayılı Kanun’la, serbest bölgeler vergi uygulamaları kapsamına alınmış, istisnalara son verilmiş ve tam ve dar mükellef gerçek kişi ve şirketlerin serbest bölgelerde faaliyet gösterebilmeleri için mükellefiyet tesis ettirmeleri şart koşulmuştur. Ancak, Kanun koyucu 06.02.2004 tarihi itibariyle serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere faaliyet ruhsatı almış mükelleflerin mağdur olmasını önlemek amacıyla, serbest bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri ile ilgili olarak yaptıkları işlemleri 31.12.2008 tarihine kadar her türlü vergi, resim ve harçtan müstesna tutarken, ruhsatta yer alan süre bitene kadar da gelir ve kurumlar vergisinden istisna etmiştir. Serbest bölgelerde faaliyette bulunan imalatçı mükelleflere ise ayrıcalık tanınmış ve bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançlarından, Avrupa Birliği’ne tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar, stopaj yoluyla ödenecekler hariç olmak üzere, gelir veya kurumlar vergisi istenmeyeceği belirtilmiştir. Serbest bölgelerde vergilendirme rejiminde yapılan bu önemli değişiklikler uygulamada birtakım sorunları ve sıkıntıları da beraberinde getirmiştir. Bu çalışma, serbest bölgelerde vergi istisna ve muafiyetlerinde yapılan değişikliklerin yol açtığı vergilendirme sorunlarını belirlemek ve genel bir değerlendirme yapmak üzere hazırlanmıştır. Keywords : Free Zones, Taxation Problems ABSTRACT TAXATION AFFAIRS IN THE FREE ZONES AND OFFER POSSIBLE REMEDIES TO THEM Free Zones are defined as fenced-in areas in which special regulatory treatment exists for the operating users in order to promote exports of goods and services. Free zones offer more convenient and flexible business climate in order to increase trade volume and export for some industrial and commercial activities as compared to the other parts of country. Free Zones Law numbered 3218 was issued in 1985 with the objective of increasing export-oriented investment and production in Turkey, accelerating the entry of foreign capital and technology, procuring inputs into the economy in an economic and orderly fashion and increasing the utilization of external finance and trade possibilities. Legislative provisions pertaining to tax, customs and foreign exchange obligations were not applicable in free zones since 06.02.2004. By the Law numbered 5084, domestic or foreign real persons or legal entities who obtained licence to operate in the free zones became taxpayers and have not long enough an exception from tax obligations. By the law maker, to prevent an unjust threatment of taxpayers who have a licence to operate in the free zones by the date 06.02.2004, they excepted from income or corporate taxes on the earnings generated through their activities in the free zones, within the limits of the period specified in their operating licences. Also, the earnings of the manufacturer taxpayers, generated through the sales of the goods they produced in the free zones, are excepted from the income or corporate taxes until the end of the taxation year including the date Turkey becomes a full member of the European Union. The implementation of the tax regulation of the free zones is a considerably important change. This study is made to specify recent applications of straightening tax exemptions and tax exclusions in the free zones. And a general evaluation about taxation affairs in the free zones is done.