ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ (AHP) YÖNTEMİNİN SPLİT KLİMA SATIN ALMA SÜRECİNE UYGULANMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nazlı ÖZBOĞAN

Danışman: Ayhan Onat

Özet:

Split klima uygulamaları günümüzde oldukça kullanılan bir iklimlendirme çözümüdür. Isıtma, soğutma ve nem alma işlemleri ihtiyaç haline gelmektedir. Çeşitli tip ve kapasiteler de olan split klima cihazları, ortam ihtiyacına ve isteğe bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Klima cihazlarına olan talebin artması ile beraber üretici firma sayısı da artmıştır. Üreticiler rekabet etmek adına, artan bu talebe karşılık, farklı özelliklerde olan, geniş ürün yelpazesi ile müşterilere ulaşmaya çalışmaktadır.

Bu çalışmada, tüketicilerin hangi kriterlere daha önem verdiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu şekilde, tüketicilerin hangi ürüne karar vermesi daha kolay olacaktır. Aynı zamanda üretici, tüketicinin önem verdiği kriter ile ürünü üreterek rekabet avantajı sağlayabilecektir.

Öncelikle tüketicinin split klima alırken hangi kriterlere dikkat ettiği araştırılmış ve on bir kriter belirlenmiştir. İlk kriter satıcının teknik yeterliliğe sahip olup olmadığı böylece ürüne hâkim olup müşteriyi ikna edebilmesi, ikinci kriter soğutma ve ısıtma verimliği ve maliyeti yani enerji tasarrufu sağlayıp sağlamadığı, bir başka şekilde elektrik faturasına yansıyan bedel olarak tanımlanabilir. Üçüncü kriter satın alma maliyeti ve ödeme şekli, ürünü alırken nasıl ödeme imkânı sunduğu ve ödenen tutar, dördüncü kriter firmanın bilinirliği, yaygın bayi ağı olması, duyulmuş ve tanınmış bir marka olması olarak tanımlanmaktadır. Beşinci kriter ise servis ağı, servis sayısının ve hizmetinin iyi olması, altıncı kriter ise stok durumu, termin süresinin kısa olması, yedinci kriter montaj süresi, en kısa sürede montajının yapılabilmesi, sekizinci kriter estetik olması, ürünün dış görünüşünün farklı renk ve tasarımda olma durumu olarak tanımlanmaktadır. Dokuzuncu kriter ise fonksiyonel özellik, online kontrol özelliği, toz temizleme filtreye sahip olması, akıllı göz gibi ek fonksiyonel özelliklere sahip olması, onuncu kriter ürünün menşei, hangi ülkeye ait olduğu ve son kriter iç ünite ve dış ünite ses seviyesi, ses seviyesinin en düşük değerde olması olarak tanımlanmaktadır.

Tüm bu kriterlerin ikili karşılaştırmaları için 48 kişiye anket çalışması yapılmıştır. AHP yöntemi ile katılımcılara ikili karşılaştırmalara 1’den 9’a kadar puan vermeleri istenmiştir. Daha sonra geometrik ortalaması alınarak ortak görüş belirlenmiştir. Oluşturulan matris normalleştirilip, önem dereceleri tespit edilmiştir.

Sonuç olarak yapılan anket çalışması ve analiz ile beraber %15,5 ile soğutma ve ısıtma maliyeti ve verimliliği en önemli kriter olurken, %2,2 ile satıcı bilgisi en az önemli kriter olarak tespit edilmiştir.