Technology transfer agreements in the European Competition Law


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: HALİSAN YENGİN

Danışman: MURAT ALIŞKAN

Özet:

TURKISH SUMMARY Avrupa Topluluk Antlaşması’nın gerek 101(1). gerekse 102. maddesi (eski 81(1). ve 82. maddeleri) rekabeti kısıtlayabilecek eylemlerin neler olabileceğini örnek olarak saymaktadır. Antlaşma’nın 102. maddesini 101. maddesinden ayıran en önemli fark, kötüye kullanma eylemlerinin sadece hakim durumdaki bir teşebbüs tarafından gerçekleştirilmesidir. Antlaşma’nın 101. maddesi ise amacı veya etkisi itibariyle rekabeti kısıtlayan teşebbüsler arası anlaşmaları yasaklamakta olup, anlaşma rekabeti etkilese dahi maddenin 3. fıkrası uyarınca 101. madde yasaklamasından muafiyet süresince kurtulabilecektir. Antlaşma’nın 101(3). maddesi doğrultusunda çıkarılacak olan blok muafiyet tüzükleri yoluyla anlaşmalar blok olarak 101. madde yasaklamasından muaf kılınabilecekleri gibi, 101(3) maddesi doğrultusunda da anlaşmaların bireysel inceleme ve muafiyet sonucunda 101. madde yasağından kurtulmaları mümkündür. Bu çerçevede teknoloji transferi anlaşmalarına uygulanmak üzere Teknoloji Transferi Tüzük’ü ve Teknoloji Transferi Kılavuzu yayınlamıştır. Ayrıca 101. maddenin ne şekilde uygulanacağını göstermek amacıyla 2005 yılında bir Kılavuz yayınlanmış ve hangi anlaşmaların hangi şartlar altında 101(1). madde bağlamında rekabeti kısıtlayacağı ve hangi şartlarla 101(3) muafiyet kriterlerine uygun olabileceği ayrıntılı bir şekilde kaleme alınmıştır. Teknoloji transferi anlaşmasının anılan Tüzük kapsamında olmaması durumunda ilgili anlaşmanın 101(3) kriterleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Anılan Kılavuzlar uyarınca anlaşmanın rekabete aykırılığının tespitinde ekonomik yaklaşım ilkesi benimsenmiş olup, getirilen yeni kriterler Antlaşma’nın 102. maddesi uyarınca hakim durumun tespiti esnasında kullanılan kriterlerle örtüşmektedir. Her iki madde de aslında aynı amacı farklı metodolojiler uygulayarak korumakta olduğundan, biz bu tezde, 101. madde uygulamasından muaf olan bir teknoloji transferi anlaşmasının 102. madde yasaklamasına neden maruz kalmaması gerektiğini tespit etmeye çalışırken, aynı zamanda teknoloji transferi anlaşmaları ile ilgili olarak Avrupa Birliği ve Türkiye’deki gelişmeler üzerine ayrıntılı bir çalışmayı okuyuculara sunmayı hedefledik.