Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sibel Kahraman
Danışman: CEMİL ÖZTÜRK
Özet:Tarih bireylere geçmişi yorumlama, yaşanılan anı algılama ve geleceği doğru yönlendirebilme imkânı tanımaktadır. Bu imkân tarih bilinci kazandırılmış insanların hayata karşı bir duruş edinmelerinde ve eylemlerinde olumlu etki yaratmaktadır. Bu bilinci edinip eserleri ile aktarma çabası güden Cumhuriyet dönemi yazarlarından Attila İlhan, aydın olarak akışına kendisini yerleştirebildiği bir tarihsel sürece dâhil olmuştur. Bu çalışmada amaç çok yönlülüğü ile bilinen ve bir bilinç aydını tavrı sergileme kaygısı güden Attila İlhan’ın Cumhuriyet gazetesinde yaklaşık 10 yıl süren köşe yazılarının incelenmesidir. Bu tez çalışmasında İlhan’ın köşe yazılarında ağırlıklı yer tutan “Üç Misak-ı Milli” olarak leyebileceğimiz emeği temel alan Sa’y Misak-ı Millisi, eğitimi şekillendiren Maarif Misak-ı Millisi ve toprak sınırını açıklayan Misak-ı Milli kavramlarını ele alış biçimi tespite ve irdelenmeye çalışılmıştır. Tezimiz İlhan’ın hayatına, eserlerine, fikri dünyasının şekillenmesinde etkili olan yaşam koşullarına, yine İlhan’ın değerlendirmelerini de dikkate alarak yer verdiğimiz Giriş bölümünden sonra üç bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde İlhan’ın, Müdafaa-i Hukuk doktrini, Kuva-yı Milliye ruhu ile bu doktrin ve ruhun ulaştığı nokta olarak gördüğü Misak-ı Milli’nin, nasıl işlendiğine, ayrıca Gazi’nin Büyük Ortadoğu Projesi’nin varlığına dair tespitlerine yer verilmiştir. İkinci Bölümde İlhan’ın ulusal, laik ve çağdaş eğitimin hedeflerinin belirlediğini düşündüğü Maarif Misak-ı Millisi; Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Ulusal Dil ve Eğitim başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır. Üçüncü Bölümde emeği temel alan Sa’y Misak-ı Millisi, Misak-ı İktisadi anlayışı ve gerek millileştirme politikaları gerekse dışa bağımlılığı azaltma amacıyla gerçekleştirilen ekonomik politikalar şeklinde farklı temalara ayrılarak değerlendirmeye çalışılmıştır. Sonuç Bölümünde ise diğer üç bölümü destekleyecek şekilde Attila İlhan’ın “Üç Misak-ı Milli” anlayışı ve bu anlayışın Atatürk’ün “muasır medeniyet seviyesine ulaşma” idealini gerçekleştirmek için yazara göre, neden önemli olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. İlhan, için Türkiye’nin kuruluşu esnasında temel alınan “Üç Misak-ı Milli” adı verilebilecek bir anlayış söz konusudur. Bu anlayış çerçevesinde yazar Kuva-yı Milliye, Müdafaa-i Hukuk ve Misak-ı Milli kavramlarının temel olduğu üçlü yapılanmanın yarattığı bir toplumsal dinamizm olduğunu belirtmiştir. Bu dinamizmi yakalayarak Misak-ı Milli sınırlarında yaşamaya hak kazanan Anadolu halkının bağımsız ve milli politikalara yaslanan ekonomik bir yaklaşımla Sa’y Misak-ı Millisinin eşitlikçi yapısıyla ortak payda etrafında toplanması gerektiğine inanmıştır. Eğitimdeyse Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na bağlı hareket edilerek dini ve yabancı dilde eğitim anlayışından uzak Türk tarihi, dili ve kültürünün egemenliğinde şekillenen laik, çağdaş ve ulusal bir kültür Misak-ı Millisinin tesis edilmesi ihtiyacını vurgulamıştır. ABSTRACT History gives the people the chance for interpreting past, understanding the present day and guiding future directly.This possibility helps people to have a good view towards life and has a positive effect on their actions. Attila İlhan who is one of the authors of Republic Period and was included in a historical period on which he placed himself as an intellectual.The aim of this study is to examine the articles of Attila İlhan appeared in the newspaper Cumhuriyet during about 10 years (1996-2005). He is known as being sophisticated and has a concern of presenting an attitude of a mind intellectual. İlhan, whose perpective can be found in his collected newpaper and magazine articles, considered the establishment philosophy and period with the Turkish Republic in different aspects in his articles in newspaper Cumhuriyet. There are Three National Conspiracies summarised [Üç Misak-ı Milli] which generally took place in these articles of Attila İlhan. They are National Endeavor Conspiracy [Sa’y Misak-ı Millisi] based on effort, National Education Conspiracy [Maarif Misak-ı Millisi] which shapes the education [Maarif Misak-ı Millisi] and National Conspiracy which explains the land borders [Misak-ı Milli]. In these articles of him it was tried to determine and analyze how they were covered. Our thesis consist of three parts after the Introduction Section in which İlhan’s life, writings, life conditions that helped him to shape his thinking were included with his own perspective. In the First Section some detections on İlhan’s Protecting Law Doctrine [Müdafaa-i Hukuk Doktrini], the spirit of [Kuva-yı Milliye] National Force and this doctrine, and also how he processed the National Conspiracy [Misak-ı Milli] which is seen as the point of soul took place. In addition, some detections on the existence of The Great Middle East Project of Atatürk have been included. In the Second Section, in two headings National Language and Education it has been tried to analyze the National Education Conspiracy Consolidation of Education and Teaching Regulation [Maarif Misak-ı Millisi and Tevhid-i Tedrisat Kanunu] which is thought to identify the aims of national education. In the Third Section, National Endeavor Conspiracy [Sa’y Misak-ı Millisi] based on effort has been tried to be analyzed in terms of Economics Conspiracy concept [Misak-ı İktisadi] and both the nationalization politics and the economic politics which aim to decrease the foreign dependence. In the final Section, by supporting the other three sections Attila İlhan’s Three National Conspiracy [Üç Misak-ı Milli] concept and why it is so important to fullfill the ideal of Atatürk on reaching the standart of modern civilizations has been tried to introduced. According to İlhan, a concept which can be named as Three National Conspiracies mainly affected the establishment of Turkey. He stated there is a social dynamism created by the triple settlement which was basically formed by National Force [Kuva-yı Milliye] , Protecting Law [Müdafaa-i Hukuk] and National Conspiracy [Misak-ı Milli]. He believed that with an equitable framework of National Endeavor Conspiracy [Sa’y Misak-ı Millisi] it is essential to gather Anatolian people who got the right to live in the border of National Conspiracy [Misak-ı Milli] in an economical concept basing on indepedent and national politics. However, in education by adhering to the Consolidation of Education and Teaching Regulation [Tevhid-i Tedrisat Kanunu] he emphasised the need for founding a secular, contemporary and national culture National Conspiracy [Misak-ı Milli] which is shaped in the dependence of Turkish history, language and culture.