Hemodiyaliz hastalarına uygulanan grup eğitiminin hastaların psikososyal uyum ve öz-bakım gücüne etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜLYA FIRAT

Danışman: ŞULE ALPAR

Özet:

1. Araştırma hemodiyaliz hastalarına uygulanan grup eğitiminin hastaların stres yönetimine, psikososyal uyumuna ve öz-bakım gücüne etkisini belirlemek amacı ile yapıldı. Tek grup ön test- son test deneme öncesi modeli kullanıldı. Araştırmanın evrenini KKTC sınırları içinde yer alan Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi ve Mağusa Devlet Hastanesi Hemodiyaliz Ünitelerine 2011 yılı içinde kayıtlı 100 hasta, örneklemini ise çalışmanın yapıldığı Ocak 2011 ile Haziran 2011 tarihleri arasında çalışmaya katılmayı kabul eden 90 hasta oluşturmuştur. Hasta Bilgi Formu, Hastalığa Psikososyal Uyum Öz-Bildirim Ölçeği (PAIS-SR), Öz-Bakım Gücünü Değerlendirme Ölçeği ve Hemodiyaliz Stresör Ölçeği (HSÖ) kullanılarak, eğitim öncesi ve eğitimden 3 ay sonra veriler toplandı. Çalışmanın analizinde yüzdelik, Wilcoxon İşaretli Sıralar testi , Spearman Korelasyon Katsayısı ve Mann Whitney U-testi kullanıldı. Hemodiyaliz hastalarında stresörler arttıkça, öz-bakım gücünün ve hastalığa uyumun düştüğü, öz-bakım gücü yükseldikçe hastalığa uyumlarının da arttığı görüldü. Kadın hastaların stresörlerinin daha fazla olmasına rağmen eğitimden daha fazla yararlandıkları görüldü. Ayrıca Çalışan HD hastalarında uyumun düşük olduğu ve eğitimden daha az yararlandıkları bulundu. HD hastalarının ilk sırada algıladıkları stresörün “Diyaliz Ünitesine Geliş ve Gidişler” olduğu görüldü. Sonuç olarak HD hastalarına uygulanan eğitim programı sonrası hastaların algıladıkları stresörlerde azalma, hastalığa uyumunda ve öz-bakım gücünde artma olduğu belirlendi. Anahtar kelimeler: Hasta eğitimi, Hemodiyaliz, öz-bakım, stres, uyum 2. SUMMARY The Effect of Group Training Applied to Hemodialysis Patients on Self-care Power of Patients and Their Adjustment to İllness The study was planned to determine the effect of group training applied to hemodialysis patients on their stress management, psychosocial adjustment and self-care power. Single group pre test – post test pre-experimental model have been used. The universe of study is composed of 100 patients registered at Hemodialysis Units of Nicosia Dr. Burhan Nalbantoğlu State Hospital and Famagusta State Hospital in TRNC in 2011; sample of the study is composed of 90 patients who accepted to participate in the study between January 2011 and June 2011. Data was collected before training and 3 months after training by using Patient Information Form, Psychosocial Adjustment of Illness Scale- Self Report (PAIS-SR), Self-Care Ability Scale and Hemodialysis Stressor Scale (HSS). Percentage, Wilcoxon Signed Ranks test, Spearman rho Correlation Coefficient and Mann Whitney U-test was used in the analysis of study. It was observed that as the stressors increase in hemodialysis patients, self-care ability and adjustment to illness decrease; as self-care ability increases so does their adjustment to illness. Although it was determined that stressors of female patients were higher, they had more benefit from training program. Morever It was found that adjustment of working patients was lower and they had less benefit from training program. It was observed that the primary stressor of HD patients was “Going to and back Dialysis Unit”. As a result, it was determined after training program applied to HD patients that there was a decrease in stressors they perceive and increase in adjustment to illness and self-care ability. Key Words: Patient Education, Hemodialysis, Self-Care, Stress, Adjustment