Gölcük şehir coğrafyası


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nesrin Takcı Yassı

Danışman: NURİYE GARİPAĞAOĞLU

Özet:

GÖLCÜK ŞEHİR COĞRAFYASI Gölcük şehir merkezi, 1936 yılında kurularak Kocaeli iline bağlanmış olan bir Cumhuriyet şehridir. 40° 40' kuzey enlemi ile 29° 50' doğu boylamı üzerinde bulunur. İzmit Körfezi'nin güneyinde yer alan ilçe merkezi, doğuda İzmit, güneyde Bursa, batıda Karamürsel ile sınırlıdır. Gölcük şehri, 1924 yılından sonra hızla nüfuslanmış ve 1936 yılında 30.000'e ulaşmıştır. 1997 genel nüfus sayımına göre 132.887 kişinin yaşadığı Gölcük nüfusunun büyük bir kısmı askerlerden oluşur. Şehrin eğitim seviyesi oldukça yüksektir. Nüfusun önemli bir kısmı 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşından sonra buraya göç eden Kafkas kökenli yurttaşlardan meydana gelir. Bundan sonra, Cumhuriyet döneminde de Balkanlar'dan göç edenlerle zenginleşen kültür, son dönemlerde artan iç göçlerle hat safhaya ulaşmıştır. Şehrin nüfuslanmasında, burada kurulmuş olan askerî tesisler ve bunlar içinde çok önemli bir yeri olan Gölcük Tersanesi'nin önemli bir yeri vardır. 3000 kişinin çalıştığı tersanede, savaş gemisi ve denizaltılar imâl edilmektedir. Gölcük şehri, askerî tesisler ve tersane etrafında kümelenmiş binaların, daha sonra E-130 karayolu boyunca gelişmesiyle meydana gelmiştir. Şehrin 7 mahallesi vardır: Bunlar; Merkez, Kavaklı, Şehitler, Dumlupınar, Donanma, Yenimahalle ve Piyale Paşa mahalleleridir. Gölcük, 17 Ağustos depreminde büyük hasar görmüş ve 10.000'e yakın insanını kaybetmiştir. Merkez ve Kavaklı mahallelerinde binaların %50'den fazlası yıkılmıştır. Depremde Gölcük Tersanesi büyük hasar görmüş ve savaş gemisi imâl edilen kızak yıkılmıştır. Bu yüzden bugün yalnızca denizaltı üretimi yapılabilmektedir. Deprem sonrası şehirsel fonksiyonların büyük oranda sekteye uğradığı Gölcük'ün, bugün en büyük sorunu deprem sonrası azalan nüfus ve deprem şartnâmesine uygun olmadan inşaa edilen binalardır. Şehirde çok katlı binaların yapılmaması ve fay hattı üzerinde kurulmuş olan şehrin, daha güneye, dağlık sahaya taşınması gerekmektedir. Bugünkü şehir merkezinin ise, yeşil alan ve az katlı işyerleri şeklinde organize edilmesi daha uygundur. Nesrin TAKCI YASSI SUMMARY Gölcük city center was founded in 1936 as part of Kocaeli district. The position of Gölcük is 40° 40' N and 29° 50' E. The city center which is located in the south part of İzmit Bay is surrounded by İzmit in the east and by Karamürsel in the west. The population of the city had far increased since 1924 and it cut out at 30.000 people in 1936. According to the cencus of 1997, the population (most of whom were soldiers) was 132.887. The education level in Gölcük is very high. A significiant part of the population is composed of the citizens who came here from Caucasia after the Ottoman-Russian Wars in 1877-1878. After the founding of Turkish republic, the people emmigrated from the Balkans (and other people who migrated from the other parts of Turkey) formed a cultural enrichment or variety in the city. The military establishments built in the city, especially Gölcük dockyard, made a great contribution to the over-population in Gölcük. The dockyard where 3000 people work, produce battleships and submarines. The city is composed of military establisments and buildings which agglomerated around the dockyard and which later extended to E-130 Highway. The city has 7 quarters. Merkez, Kavaklı, Şehitler, Dumlupınar, Donanma, Yenimahalle ve Piyale Paşa. Gölcük was highly damaged in the big earthquake which happened on 17th August, killing nearly 10.000 people. In Merkez and Kavaklı quarters %50 of buildings collapsed. In the earthquake, Gölcük Dockyard also suffered damage and the slipways on which the battleships were made collapsed. For this reason only submarine production continues in the dockyard. The eartquake in Gölcük interrupted most of the city's activities. The most important problems have been a decreasing of the population and the issue of the buildings which were not built according to the earthquake regulations. What has to be done is not to allow multi-storey buildings to be built and to move the city (which is located on the fault layers) to a more southerly site, to the mountanious areas. And the present city center might be used as green areas and two-storey offices.