Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nazan Usal Tarhan
Danışman: Ayşe Nilüfer Özaydın
Özet:
Amaç:Bu
araştırmada, gebelerin, gestasyonel diyabetes mellitus (GDM)’untarama ve tanısı
için hekim tarafından önerilenoral glukoz tolerans testi (OGTT)’ni yaptırma
kararı vermesinde, halen uygulanmakta olan, test hakkında poliklinikte yapılan
rutin/sözlü bilgilendirme ile yapılandırılmış bir bilgilendirme etkinliğinin sonuçlarının
değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem:Bu
randomizekontrollu müdahale araştırması, Ocak- Temmuz 2019 tarihleri arasında
Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gebe
İzlem Polikliniklerinde yürütülmüştür.Etik Kurul, Hastane Yönetimi ve
gebelerden izin alınmıştır. Henüz GDM tanısı almamış, daha önce diyabet tanısı
konulmamış ve ulusal ve uluslararsı kriterlere göre OGTT önerilen gebeler
çalışmaya davet edilmiştir. Çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan, 205
gönüllü gebe kontrol (n=101) ve müdahale (n=104) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır.
Kontrol grubuna, poliklinikte halen uygulanmakta olan, sözlü olarak
OGTT yaptırması önerilmiştir. Müdahale
grubuna, hastanede bu amaçla hazırlanan bir odada yaklaşık 15-20 dakika süreli,
yapılandırılmış özel görsel-işitsel rehber ile eğitim uygulanmış ve OGTT
yaptırması önerilmiştir.
İstatistiksel analiz, SPSS 22.0. ile yapılmıştır.
Bulgular:
Araştırmaya katılanların sosyodemografik ve obstetrik özellikleri açısından
istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır.OGTT yaptıran 199 gebe değerlendirildiğinde,
OGTT yaptırmayan gebe sayısının kontrol grubunda 52 (%53,6), müdahale grubunda
30 (%29,4); OGTT yaptıran gebe sayısının, kontrol grubunda 45 (%46,4), müdahale
grubunda 72 (%70,6) olduğu belirlenmiştir. OGTT yaptırma açısından iki grup
arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p=0,001). Rölatif
etkinlik (%95GA) 2,773 (1,547-4,971) olarak belirlenmiştir.
Sonuçlar:Son yıllarda,
Türkiye’de, gebeler arasında OGTT’nin
reddedilmesinin arttığı gözlenmektedir. GDM’nin saptanmasında yetersizlik, anne ve bebekte
sağlık risklerinin artışına neden olabilir. Görsel-işitsel destekli resimli
eğitim rehberi ile uygulananeğitim, gebelerin diyabet tarama testlerini
yaptırma konusundaki kararını olumlu yönde etkilemektedir. Bu
eğitimin yaygınlaştırılması gestasyonel diyabetin tanı ve tedavisinde olumlu
sonuçlar sağlayabilir.