Türkiye’de radyo dinleme eğilimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Abdurrahman Yazıcı

Danışman: ALİ BALABANLAR

Özet:

İnsanoğlunun ilk kitle iletişim araçlarından biri olan radyo, yirminci yüzyılda büyük bir rağbet görmüş ve o tarihten bu yana gelişimini devam ettirmiştir. Yaygın kullanılmaya başlandığı tarihlerin hemen öncesinde çoğunlukla kamu hizmeti maksadıyla faydalanılan radyo, teknolojik gelişmeler ve özel teşebbüslerin radyo yayıncılık alanına girişiyle birlikte sanayileşmiştir. Özel müteşebbislerin kurduğu radyo kanalları vasıtasıyla alandaki çeşitlilik artmış, bu çeşitlilik zamanla radyo içeriklerindeki zenginliğe dönüşmüştür. Bu çalışmanın amacı Dünya’da ve Türkiye’de geniş kitlelere ulaşmada bir araç olarak kabul edilen ve kullanılan radyonun tarihini ele almak; dolaysıyla radyonun geçirdiği teknolojik, siyasi ve ekonomik dönüşümü tespit etmektir. Böylece özellikle Türkiye’de radyo yayınlarının ve yayıncılığının içinde bulunduğu durum ile toplumun radyo konusundaki değişen alışkanlıkları anlamlı bir temele oturtulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda çalışmanın birinci bölümünde radyonun tanımı, özellikleri ve tarihçesi ile gelişmiş bazı ülkelerdeki radyo yayıncılığı ele alınmış, akabinde Türkiye’de 1927 yılında başlayan radyo yayıncılığının gelişim süreci, devlet sermayesi ve özel sermayenin dahil olduğu alandaki teknolojik ve içerik değişim, dönüşümler tespit edilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Radyo Televizyon Üst Kurulu tarafından sırasıyla 2007, 2009 ve 2014 yıllarında yapılan “Radyo Dinleme Eğilimleri Araştırmaları”nın verileri ayrı ayrı ve karşılaştırmalı olarak detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Son bölümde ise RTÜK tarafından yapılan söz konusu araştırmalar neticesinde Türkiye’de radyo dinleme konusunda elde edilen verilerin nedenleri, bununla bağlantılı olarak dünyada ve Türkiye’deki iletişim alanında yaşanan bazı değişim, dönüşümler ile sosyal medya kullanımı irdelenmiştir. -------------------- As one of the first mass communication tools of human being, radio was in high demand at twenth century and since it has continued to progress. Before becoming a common usage, radio has industrialized thanks to technologic developments and private enterprise in the field. Variety of broadcasting has increased via radio channels which were established by private entrepreneurs, and with time this variety turned into the wealth of content within the content of radio. The aim of this study is to approach the history of radio which is aknowledged and used as a tool for reaching the large masses in Turkey and accross the World, thereby is to determine the conversion of radio in technologic, political and economical field. Thus, the circumstance of radio broadcast transmission and broadcasting and the changing habits of society about radio, especially in Turkey, has been tryed to be build on a solid ground. In this context, definition of radio, properties of radio, history of radio and radio broadcasting in some countries has been approached, development process of radio broadcasting which had started in 1927 in Turkey, technologic and content changes of the field that funds and private equity were included has been determined in the first chapter. In the second chapter of the study, datas of “The Tendency of Listening Radio Studies” which were made by Radio and Television High Board respectively 2007, 2009 and 2014 years, were approached seperately, comparatively and in detail. And in the last chapter, the reasons of data reached about radio listening in Turkey, that was obtained from surveys made by RTUK was studied, in addition to these, social media usage some changes and conversions in the field communication in Turkey and in the World was studied.