Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HÜSEYİN TALHA FIRAT
Danışman: Mehmet Safa Yeprem
Özet:
Müzik, modern dünyada eğitim, terapi, siyasi, askeri, dini vb. birçok alanda fonksiyonel olarak
kullanılan kültürel bir unsurdur. Günümüzde insanların ekseriyeti için vazgeçilmez bir araç olan
müziğin türleri de içtimaî hayat hızlandıkça çoğalmaktadır. Bu sebeple müzik insanlar için bir iletişim
aracı haline gelmiştir. Böyle bir atmosferde müzik özelinde insanları, kültürleri, ihtiyaçları ve istekleri
anlamaya olan ihtiyaç artmaktadır. Bu ihtiyacı karşılamaya yönelik olarak müzik sosyolojisi alanına
rağbet de artmaktadır.
Bu araştırma, Türkiye’de ve Amerika Birleşik Devletleri’nde 1985-2020 yılları arasında müzik
sosyolojisi ile ilgili yapılan 90 çalışmanın genel niteliklerini ve niceliklerini içerikleri ile beraber
değerlendirerek kıyaslamak amacı ile yapılmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında literatür taraması
yapılmış olup, Türkiye’de yapılan çalışmalar değerlendirilmiş, alan ile ilgili boşluklar tespit edilmeye
çalışılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında, 1985-2020 yılları arasında Türkiye’de ve ABD’de
yapılmış çalışmalar değerlendirilmiştir. Araştırmanın üçüncü aşamasında, tespit edilen çalışmaların
künye bilgileri çıkartılmış, bu çalışmalar önce ülkelere göre, sonra mukayeseli olarak, bilgileri tablo ve
grafiklere dökülerek incelenmiştir.
Araştırmamızın verilerine dayanılarak, Türkiye’deki müzik sosyolojisi alanında yapılan
çalışmaların yıllara göre kronolojik olarak arttığı, ABD’de ve Türkiye’de müzik sosyolojisi alanında,
yapılmış çalışmalarda konu ve içerik bağlamında farkların bulunduğu, Türkiye’de yerel tarihi meseleleri
konu alan çalışmaların diğer konular içerisinde çoğunlukta olduğu ve ABD’de yapılmış çalışmaların
yazarlarının çoğunlukla sosyolog olup, Türkiye’deki çalışmaların yazarlarının çoğunlukla
müzisyen/müzikolog olduğu tespit edilmiştir