Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA ÜNAL
Danışman: Celal Yarcı
Özet:MALTEPE İLÇESİ’NİN (İSTANBUL) BİYOTOPLARININ FLORİSTİK VE EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Bu çalışma, İstanbul’un, Anadolu Yakası’nda yer alan Maltepe İlçesi’nde bulunan biyotopların tespit edilmesi ve bu biyotopların floristik ve ekolojik özelliklerinin ortaya konulması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Farklı floristik kompozisyonlara ve farklı ekolojik özelliklere sahip olan biyotopların tespit edilmesi için, floristik çalışmalar kapsamında, çeşitli biyotoplardan, vejetasyon dönemlerinde bitki örnekleri toplanmış, bilinen herbaryum teknikleri ile kurutulmak suretiyle, herbaryum örnekleri haline getirilmiş, ilgili kaynaklardan yararlanılarak, teşhisleri yapılmıştır. Biyotoplarda bulunan ve Maltepe Belediyesi, Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından ekilmiş / dikilmiş olan türlerin listesi ise, söz konusu kurumdan alınarak, ayrıca belirtilmiştir. Biyotoplarda hâkim olan biyoklimatolojik özelliklerin tespit edilmesi amacıyla, Göztepe Meteoroloji İstasyonu’ndan (Kadıköy-İstanbul) alınan veriler doğrultusunda, ombro-termik diyagram, EMBERGER (1963)’e göre çizilmiş, çeşitli biyotoplardan alınmış olan toprak örneklerinin analizleri ise, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Kalite Kontrol Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı’nda (Kartal-İstanbul) yapılmıştır. Her biyotop tipinin, hemerobi derecesi de belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, ilçe sınırları dahilinde, dokuz adet biyotop tipi tespit edilmiştir. Bu biyotoplar; parklar (Rekreasyon Alanları), orman ve korular, karayolu kenarları, mezarlıklar, açık yeşil alanlar, terkedilmiş araziler, kamu binalarının bahçeleri, demiryolları ve doldurulmuş alanlar (deniz kıyısında)’dır. Her farklı biyotopun floristik yapısı ayrı ayrı ortaya konmuş, ayrıca, bu biyotoplardaki egzotik taksonlar da, ayrı listeler hâlinde verilmiştir. Bu farklı biyotoplarda doğal dağılım gösteren 67 familya ve 203 genusa mensup, toplam olarak 302 takson kaydedilmiştir. Egzotik taksonlarla beraber toplam olarak 497 adet takson belirlenmiştir. Hangi taksonların hangi biyotoplarda bulundukları, ayrı ayrı belirtilmiştir. Tüm biyotoplarda, en yaygın olarak bulunan doğal familyalar; Asteraceae, Fabaceae ve Poaceae’dir. Egzotik taksonlarda ise, durum farklılık göstermektedir. Araştırma Bölgesi’ndeki biyotoplarda egemen olan biyoiklim tipi, ‘Az Yağışlı Akdeniz İklimi’ olup, yağış rejimi ise; ‘K.S.İ.Y.’ şeklindedir. Toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri, farklı biyotoplarda farklılıklar göstermektedir. Çalışma sonucunda elde edilmiş olan bulgular, Araştırma Bölgesi’ne yakın bölgelerde gerçekleştirilmiş bulunan benzer çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırılmış, benzer ve farklı yönler ortaya konulmuştur. Çalışmamızın, özellikle son zamanlarda ivme kazanan Kentsel Ekoloji kapsamındaki çalışmalara katkı sağlayacağı kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler: Biyotop tipleri, Kentsel Ekoloji, Maltepe ABSTRACT FLORISTIC AND ECOLOGICAL CHARACTERISTICS OF BIOTOPES IN MALTEPE DISTRICT (İSTANBUL) This study was carried out within the Maltepe district of Istanbul to identify the biotopes and to specify the ecological as well as the floristic features of these biotopes. In order to detect biotopes with different floristic and ecological characteristics, various plant samples were collected within the vegetation season which were then dried following the Herbarium principles and the diagnosis were made with related resources. Maltepe Council’s Parks and Gardens Directorate Department provided the list of biotopes, which has been planted in the district. For the purpose of identifying bioclimatic feature which was found to be a dominant characteristic of biotopes, the data received from Goztepe Meteorological Station was used to create an ombrone-thermal diagram according to EMBERGER (1963). The soil sample taken from variety of biotopes were analysed by Istanbul Buyuksehir Council’s Parks and Gardens Directorate Department Quality Control Research and Development Laboratory (Kartal- Istanbul). Additionally, the hemeroby level of each biotope type was determined. As a result of this research, nine biotopes type has been found within the boundaries of the district. These are listed as: Parks (recreation fields), cemeteries, forests and Woodlands, railroad, abandoned plots, gardens of public buildings, replenished areas and highways. The floral structure of each biotopes were presented and the exotic taxa that are found in biotopes has been separately listed as well. A total of 302 units of taxon have been recorded which are naturally distributed in to groups as 67 members of familia and 203 members of genus. A total 497 units of taxon have been determined together with exotic taxa. Each taxon that can be found in biotopes are separately stated. The most commonly found species in all biotopes are listed as: Asteraceae, Fabaceae and Poaceae. On the other hand, the state in exotic taxa differ from the list above. The dominant bioclimatic type of biotopes within the research area is Mild rainy Mediterranean climate and the precipitation regime is in the form of ‘K.S.I.Y’. The physical and chemical properties of soil vary in each biotope. The findings obtained as a result of this study, were compared with the results of other similar researches that have been carried out in areas which are close to the region to reveal the similarities and differences. We are hoping to that our work will positively contribute towards the recently accelerated research of Urban ecology. Keywords: Biotope Types, Urban Ecology, Maltepe