Sanatta karşı kamusallık ve yeni form stratejileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BAŞAK LEMAN UMUT

Danışman: ELİF ÇELEBİ

Özet:

SANATTA KARŞI KAMUSALLIK VE YENİ FORM STRATEJİLERİ Yüksek Lisans Tezi Sanatçıların kamusal mekanlar için tasarladığı ve üretimini halkla birlikte gerçekleştirdiği yapıtlar kamusal sanat tanımına girer. Sanatla hayatı bütünleştirme projesi olan Avangard oluşumlar, günümüz sanatında, kolektif bilincin ilk olarak ortaya çıktığı Dada hareketlerinin ruhunu alarak, sanatçı izleyici arasında diyaloğun öne çıktığı, hazır-nesneyi hazır eyleme dönüştüren sürece dayalı Fluxus hareketi ile karşı kamusal alanlarda şekilleniyor. Toplumdan dışlanmış alternatif grupların farklılıklarının dile geldiği, demokratik ortamlarda seslerini iktidara duyurmaya yönelik çalışmalarla yaratılan sanatta, karşı kamusal alanlar sanatın kentlerin sokaklarında ilişkisel durumlarla yaratılırken, üretimde zamansallık öne çıkmaktadır. Sanatçı, kopyalama ve çoğaltma tekniklerini kullanarak ürettiği yapıtlara kendi imzasını yerleştirerek, yapıtların orjinalliği ile oynuyor. Sanat ürünlerinin yeniden dolaşıma girmesi ile üzerinden sanatçı ve sanat izleyicisinin /sanat piyasasının /eleştirmenin / küratörlerin dahil oldukları toplumda, alternatiflerin ses bulacağı bir alan olarak, sanatsal alan genişlemiştir. Yeni form stratejileri, çoklu bakış açısı, eşzamanlılık, postprodüksiyon ile ilişkisel estetik kavramlarıyla sanatçıların, orijinal resim/heykel yerine kopyalanabilir işler üretmelerinden oluşur. Bourriaud’nun söylediği gibi, kendisine, iktidarın görünmez ellerinin dayattığı formları, jestleri ya da davranış modellerini kullanarak onları dönüştürmek, “dünyayla başka türlü bir ilişki” nin kurulmasını sağlayacak modellerin üretilmesini sağlamak, sanatçının çıkış yolu olabilir. Sanatın aurası, sanatçı ve izleyiciye doğru kaymış bulunmaktadır. Ben de tezimde ilişkisel estetik üzerinden, sanatta karşı kamusal alanlarda üretim yapan grupların çalışmalarına yer vererek, karşı kamusal alan üzerinden yeni üretim biçimlerini ve direnç alanlarını araştırarak tezimin içeriğini oluşturdum. NEW FORMS AND PUBLICITY STRATEGIES AGAINS RULING SYSTEMS IN ART Başak Leman UMUT ABSTRACT With the sociological and historical structure of the concept of public sphere, the contemporary concept of art, which has taken shape with the fluxus movement that carries an avant-garde spirit, that has emerged out of the cultural opposition environment of the period and in which ‘everything is in interaction with each other’ in art and in which the artist includes the audience in their work, has moved away from museums and art galleries, and has taken form as an area in which alternatives could find voice in a society in which art could be duplicated in relational situations in the streets of cities and could be recycled through duplication techniques, and in which the signature of the artist, the art audience / art market / critic/curator are included through the works of art. As new form strategies, on the other hand, multiple perspectives take place through simultaneity and in the artists’ production of duplicable works instead of original paintings or sculptures via relational aesthetics and postproduction. As Bourriaud states, transforming the forms, jests or behaviour models imposed upon them by the invisible hands of the authority by using them, providing the production of models that would enable ‘another kind of relationship with the world’ could be the artist’s way out.