Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İngilizce İşletme Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2003
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: M. DAMLA AYDIN
Danışman: TUBA DUMLU
Özet:Bu tezin konusu "İşletme Birleşmeleri Ve Devralmalarında Uygulanan Satın Alma Ve Çıkarların Birleştirilmesi Metotlarının Mali Tablolar Üzerindeki Etkilerinin Karşılaştırılması"dır. Bu tezin hazırlanmasındaki amaçlardan birincisi, şirket birleşmeleri ile ilgili genel bilgi vererek, birleşme tekniklerinin mali tablolar üzerindeki etkilerinin ve uygulanan muhasebe yöntemlerin incelenmesidir. İkinci ve tezin asıl konusunu oluşturan amaç ise; henüz hazırlık aşamasındaki yeni muhasebe metotlarının analiz edilmesi ve uluslararası platformda çıkarlarının birleştirilmesi metodunun kaldırılmasının etkilerinin tartışılmasıdır. Bu sebeple, şirket birleşmelerinde uygulanan çıkarların birleştirilmesi ve satın alma metotları açıklanarak, örneklerle anlatılmıştır. Bu tezde ayrıca, Türkiye'deki ticari şirket birleşmelerinde uygulama alanı bulan muhasebe metotları ve uygulama teknikleri ortaya konularak, bu alanda ülkemizdeki eksiklikler belirtilmeye çalışılmıştır. Birinci bölümde; okuyuculara tezle ilgili genel bir bakış açışı verilmeye çalışılarak, tezin hazırlanmasındaki amaçlar sebepleri ile birlikte anlatılmıştır. Tezin ikinci bölümünde, şirket birleşmelerinin özellikleri, amaçları, işlevleri ve sınıflandırılması detaylı olarak incelenmiştir. Tezin üçüncü bölümü; şirket birleşmelerinin muhasebeleştirilmesine ayrılmıştır. Şirket devralmalarının muhasebeleştirilmesi; işletme birleşmelerinde ve devralmalarında uygulanan satın alma ve çıkarların birleştirilmesi metotları ile bu metotların mali tablolar üzerindeki etkileri karşılaştırılarak, örneklerle anlatılmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde; ulusal ve uluslararası farklı muhasebe uygulamalarına yer verilmiştir. Tezde, birleşme ve devralma konularında yurtdışı uygulamalarının açıklanması, Uluslar arası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) ve Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (FASB) tarafından gerçekleştirilmekte olan yenilikler ve sürdürülen projeler tarafından desteklenmiştir. Beşinci bölümde; tezin konusu çerçevesinde yapılmış olan eser taraması sunulmuştur. Tezin konusu ile ilgili olarak, dünyada geçen yıllarda yazılmış olan makaleler derlenmiş ve çıkarların birleştirilmesi metodunun kaldırılması konusundaki farklı fikirler tartışılmıştır. Altıncı bölümde ise; şirket birleşmelerinin Türkiye'deki uygulamaları dikkate alınmıştır. Birleşmeler ve devralmalar, Türk Ticaret Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, diğer vergi kanunları ile Sermaye Piyasası Kanunu ve rekabetin korunması ile ilgili yasal düzenlemeler açısından detaylı olarak açıklanmıştır. Daha sonra, Türkiye'deki muhasebe yöntemleri, devir alma veya birleşme kararlarının uygulamaya konulması sonucunda yapılması gereken ve her birleşme şeklinde devir edilen ve devir alan şirketlerde yapılacak birleşme ile ilgili farklı muhasebe kayıtları açısından dikkate alınarak incelenmiştir. Yedinci bölümde; tezin hazırlanması aşamasında karşılaşılan güçlükler ve tezin kapsamını sınırlandıran problemler detaylı olarak bahsedilmiştir. Sekizinci bölümde ise çalışma sırasında elde ettiğimiz bulguların yorumu yapılarak, ulaşılan sonuçlar ortaya konulmuştur. Dokuzuncu bölümde; bu çalışılmanın hazırlanmasında yararlanılan kaynaklara yer verilmiştir. The subject of the thesis is "Comparison of Financial Statement Effects of Purchase and Pooling-of-interests Methods of Acquisition Accounting". The objective of this thesis is to present the reasons for the popularity of business combinations and techniques for arranging them and to analyze the financial statement impact and potential implications of the new accounting requirements and the effects of eliminating the pooling method. Therefore, the pooling-of-interests and the purchase methods of accounting (the only acceptable method in the USA) for business combinations are explained and illustrated. Within this thesis, it is also aimed to present the accounting methods used in business combinations by traded companies in Turkey and how they are conducted, in order to identify the deficiencies of the regulations in Turkey on the subject. In the first part of the thesis, a general overview is given to the readers and the objective of the thesis is introduced based upon the main reasons of the subject matter. The second part of the thesis is related to the types of business combinations. In this part, the nature, the structures and the methods of the business combinations are discussed in detail. The third part of the thesis is devoted to the accounting side of business combinations. The accounting methods of acquisitions, the comparison of both pooling and purchase methods based upon an example are studied and illustrated. In the fourth section, the differences caused by the national standards and different accounting and reporting requirements among different countries are discussed. The international accounting perspective of mergers and acquisitions is then supported by the developments made by the International Accounting Standards Board (IASB) and the Financial Accounting Standards Board (FASB). In the fifth part, the literature review is presented. The articles on this subject, which were written in recent years all over the globe, are mentioned and the debates about the accounting methods for business combinations and the elimination of the pooling-of-interests method of accounting are discussed. In the sixth part, the Turkish regulations about the business combinations are taken into consideration. The principles of the mergers and takeovers in our country are briefly explained from the view of the Turkish Commercial Code, the Corporate Tax Law, and the other taxation issues referring to the business combinations, the Regulation of the Capital Market Board and the "Law on the Protection of Competition (RKHK)" referring to the Antitrust Considerations in Turkey. Then, the accounting application in Turkey is explained based on the accounting records required as a result of enforcement of decisions on transfer or merger, considering every single case. In the seventh part of the thesis the limitations faced and their reasons are mentioned in depth. In the eighth part, the findings obtained in the preparation phase of the thesis are interpreted and the outcomes are explained as a conclusion. In the ninth part, the references and the bibliography utilized are presented.