Periferik intravenöz kateterlerin kalış süresi ile tromboflebit arasındaki ilişki

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYNUR KAYNAR ŞİMŞEK

Danışman: ŞULE ALPAR

Özet:

PERİFERİK İNTRAVENÖZ KATETERLERİN KALIŞ SÜRESİ İLE TROMBOFLEBİT ARASINDAKİ İLİŞKİ Araştırma periferik intravenöz kateterlerin kalış süresi ile tromboflebit arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla deneysel olarak planlanmıştır. Araştırmanın evrenini T.C Sağlık Bakanlığı Marmara Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi kalp damar cerrahisi servisi ve yoğun bakımında tedavi gören hastalar oluşturdu. Örneklem grubunu ise araştırma evreninden araştırmaya katılmayı kabul eden ve araştırma kıriterlerine uyan 100 hasta oluşturdu. Hastaların %50’si kontrol grubu, %50’si çalışma grubu olarak belirlendi. Kontrol grubundaki hastaların kateterleri klinik semptom gözlenene kadar damarda tutulmuş, çalışma grubundaki hastaların kateterleri ise 48-96 saatte bir klinik semptomlara bakılmaksızın rutin olarak değiştirilmiştir. Araştırmada tüm örneklemde tromboflebit oranı %25 olarak bulunmuştur. Çalışma grubunda tromboflebit oranının daha düşük olduğu, kateterin vende kalış süresi ile tromboflebit arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur ve kateterlerin 48-96 Saatte bir değiştirilmesi önerilmektedir. Kateter numarası, kateterin takıldıgı anotomik bölge, hastanın yaşı, cinsiyeti, kilosu, ailede var olan vasküler hastalık durumu, sigara içme durumu, intravenöz tedavi alma durumu ve antikoagulan kullanma durumu ile tromboflebit arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Antibiyotik kullanan hastalarda tromboflebit oranı yüksek bulunmuştur. Bu nedenle antibiyotik tedavisi alan hastaların periferik intravenöz kateterlerinin tromboflebit gelişimi yönünden daha sık takip edilmesi ve kateterin daha kısa zaman aralıklarıyla değiştirilmesi önerilmektedir. Sigara kullananlarda ve ailesinde vasküler hastalık öyküsü olan hastalarda kateterin kalış süresinin daha kısa olduğu saptanmıştır. Anahtar kelimeler: İntravenöz, Periferik kateter, Tromboflebit, Tromboflebit oranı SUMMARY THE RELATION BETWEEN STAY PERIOD OF PERIPHERAL INTRAVENOUS CATHETERS AND THROMBOPHLEBITIS This study was experimentally planned in order to examine the relation between stay period of peripheral intravenous catheters and thrombophlebitis. Population of the study was comprised of patients actively treated in cardiovascular surgery department and intensive care unit of Pendik Training and Research Hospital, Marmara University, Ministry of Health, R.T The sample included 100 patients who fulfilled study criteria and consented to participate to the study among the population. Fifty percent of patients formed the control group, while study group comprised another %50 patients. Catheters of patients in control group were left inside vessel until clinical symptom is observed, while catheters of patients in study group were routinely replaced in 48-96 hours irrespective of clinical symptoms. In conclusion, the rate of thrombophlebitis was 25 % in the study. It was found that the rate of thrombophlebitis was low in study group and there was a significant relation between stay time of catheter in the vein and thrombophlebitis and thus, it is recommended that catheters are replaced once in every 48-96 hours. No significant relation was found between thrombophlebitis and gauge of catheter, anatomic region where catheter was inserted, age, gender, weight, familial history of vascular disease, smoking status, intravenous therapy status and anticoagulant therapy status. The rate of thrombophlebitis was high in patient receiving antibiotherapy. Therefore, it is recommended that peripheral intravenous catheters of patients receiving antibiotherapy is more often monitored for development of thrombophlebitis and catheters are replaced in shorter intervals. It was found that catheter stay time was shorter in smoking patients and in patients with familial history of vascular disease. Key Words: Intravenous, Peripheral catheter, Thrombophlebitis, Rate of thrombophlebitis