Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLNİHAL ÜSTÜN
Danışman: ZELİHA NURDAN BAYSAL
Özet:Bu araştırmada, sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile demokratik tutumları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Tarama modeline uygun olarak düzenlenen araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimi düzeyleri nedir? 2. Sınıf öğretmenlerinin demokratik tutum düzeyleri nedir? 3. Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile demokratik tutumları arasında ilişki var mıdır? Araştırmanın örneklemini, İstanbul ilinde bulunan 26 özel ve resmi eğitim kurumunda görev yapan toplam 336 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgiler Formu”, “Yansıtıcı Düşünme Eğilimi Ölçeği” ve “Sınıf Ortamına İlişkin Demokratik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler üzerinde bağımsız grup t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova), Mann Whitney-U testi, Kruskal Wallis-H testi, Scheffe testi, Pearson Çarpım Moment korelasyon analizleri kullanılmış olup anlamlılık 0.05 düzeyinde sınanmıştır. Elde edilen veriler bilgisayarda SPSS for Windows ver: 16.0 yardımıyla istatistiksel teknikler kullanılarak çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme beceri düzeyleri ve demokratik tutum düzeyleri ayrı ayrı öğretmenlerin cinsiyet, görev yaptıkları okul türü, okuttukları sınıf düzeyi, mesleki kıdem, yaş, mezun oldukları okul türü değişkenlerine göre incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular şunlardır: Sınıf öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi Ölçeği’nde en yüksek puanı “Açık fikirlilik” alt boyutundan aldıkları tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre bayan öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre daha yüksek bir yansıtıcı düşünme eğilimi gösterdikleri belirlenmiştir. Katılımcıların yaşları ve okuttukları sınıf düzeyi değişkenleri ile yansıtıcı düşünme eğilimi arasında farklılık bulunmamıştır. Buna karşılık, sınıf öğretmenlerinin görev yaptıkları okul türü ve kıdem değişkenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimi alt boyutlarının bazılarında anlamlı farklılık oluşturduğu bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerinin Demokratik Tutum Ölçeği’nde en yüksek puanı “Düşünceye saygı” alt boyutundan aldıkları tespit edilmiştir. Bayan öğretmenlerin erkek öğretmenlere nazaran demokratik tutum düzeylerinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Okutulan sınıf düzeyi değişkenine göre anlamlı bir farklılık ortaya çıkmazken, görev yapılan okul türü, mesleki kıdem, yaş, mezun olunan okul türü değişkenlerinin demokratik tutum alt boyutlarının bazılarında anlamlı farklılık oluşturduğu görülmüştür. Araştırmanın yansıtıcı düşünme eğilimi ve demokratik tutum arasındaki ilişkiyi inceleyen bölümünde elde edilen sonuca göre, yansıtıcı düşünme eğiliminin demokratik tutum ile anlamlı seviyede pozitif yönde ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yansıtıcı düşünme, tutum, demokratik tutum ABSTRACT In this study, it is aimed to determine the relationship between reflective thinking tendencies and democratic attitudes of class teachers. The study has been done according to scanning model and the following questions guided the study: 1. What are the reflective thinking tendency levels of class teachers? 2. What are the democratic attitude levels of class teachers? 3. Is there a relationship between reflective thinking tendencies and democratic attitudes of class teachers? 336 class teachers, working at 26 private and state educational institutions in İstanbul, constitute the sample of study. “Personal Information Form”, “Reflective Thinking Tendency Scale” and “Classroom Environment Related Democratic Attitude Scale” were used as data collection tools in the research. Independent Sample T-Test, One-Way Variance Analysis (Anova), Mann Whitney-U Test, Kruskal Wallis-H Test, Scheffe Test, Pearson Product Moment Correlation tests were used on the data obtained from the research and significance was tested on 0.05 level. The data obtained was analyzed on computer by means of SPSS for Windows ver: 16.0 and interpreted. Reflective thinking skill and democratic attitude levels of class teachers were examined separately according to the variables; teachers’ gender, type of school they work at, class levels they teach, seniority, age, type of school they graduated from. The research results are as follows: It was found that class teachers received the highest score from “Catholicity” sub-dimension on Reflective Thinking Tendency Scale. According to the research results it is determined that female teachers show greater reflective thinking tendency than male teachers. There has not been found any difference between the ages of the participants and class level they teach and reflective thinking tendency. Whereas, it has been found that variances of school type that class teachers work at and seniority create a significant difference at some of reflective thinking tendency sub-dimensions. It was found that class teachers received the highest score from “Respect to Idea” sub-dimension. It appears that female teachers have greater democratic attitude than male teachers. While there appears no significant difference at the variance of class level they teach; it has been seen that the variances of school type teachers work at, seniority, age, school type teachers graduated from create significant difference at sub-dimensions of democratic attitude. According to the research result obtained from the part examining the relationship between reflective thinking tendency and democratic attitude, it has been determined that reflective thinking tendency is positively correlated with democratic attitude at significant level. Key Words: Reflective thinking, attitude, democratic attitude