Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURCU HANDE KILINÇER
Danışman: Aziz Doğanay
Özet:
Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphânesi El Yazması Eserler Koleksiyonunda bulunan erken dönem Kur'ân-ı Kerîm nüshaları, sahip oldukları tezyînî unsurlar itibarıyla, İslâmî dönem tezhip sanatının görüldüğü en erken örneklerdir. Önemine karşın yeterli ölçüde çalışma yapılmamış, hatta birçok kaynakta bahis olarak dahi ele alınmamıştır. Bu çalışma, tezhip sanatının zamanla ulaştığı klâsik formların filizlendiği ilk belgeleri araştırmak, tezyîn unsurlarının hangi sanat ilkeleri temel alınarak uygulandığını ve form/ fonksiyon dengesini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu bağlamda kullanılan desenler ve uygulandığı alanlarla birlikte klâsikleşmiş mushaf tezyînâtı ile olan bağları incelenerek kavramsal karşılaştırmalı bir yöntem izlenmiştir. Fotoğraf ve çizimlerle desteklenen çalışmada, konunun kolay anlaşılması hedefiyle genel kabul görmüş terimlerin yanı sıra özgün tâbirlere de yer verilen bir anlatım yolu izlenmiştir. Sözü edilen yöntemler nezdinde bu teze, tezhip sanatının başlangıç döneminin maddi belgelerle kanıtlanması yönünde katkı sağlaması gayesi ile çalışılmıştır.