Akademik Veri Yönetim Sistemi
Anayasa Hukuku Dergisi, sa.25, ss.183-206, 2024 (Hakemli Dergi)
Parti disiplini, bir siyasi partinin üyelerinin göreceli uyumunu sağlamak üzere tasarlanmış siyasi normlar, kurallar ve bunlara uyulmaması halinde ortaya çıkacak yaptırımlar sistemidir. Parti disiplininin temel amacı, tüm parlamento üyelerinin partinin genel politikasını koruması ve parlamento üyelerinin çoğunluğu tarafından kabul edilen bu politikaları destekleyecek şekilde oy kullanmasını sağlamaktır. Özellikle parlamentoya girebilmiş siyasi partilerde, milletvekillerinin halkın temsilcisi olma sıfatıyla kendilerine yüklenmiş olan bu sorumluluğu icra ederlerken özgür iradelerini kullanmaları beklenir. Ancak bu iradenin her zaman parti politikalarıyla birebir örtüşmesi beklenemez. Her ne kadar parlamento çalışmalarının kesintisiz süregelmesi için birlikte hareket etmenin önemi büyük ise de her olay karşısında bu birlikteliğin sağlanması mümkün olmayabilir. Bir milletvekillinin partisiyle ters düştüğü durumlarda karşılaşacağı yaptırımlar açıkça veya örtülü bir şekilde her siyasi partinin kendi tüzükleri içerisinde yer alır. Demokratik hayatın birincil unsuru olan siyasi partilerde, parti disiplini mekanizmasının, milletin temsilcilerinin davranışları üzerindeki etkilerinin ve bu davranışların sonuçlarının tartışılacağı bu çalışmada anayasal bağlamdan kopmadan çıkarımlar yapılmaya çalışılacaktır.