Akademik Veri Yönetim Sistemi
7. Egzersiz Fizyolojisi Sempozyumu, Eskişehir, Türkiye, 25 - 26 Nisan 2019, ss.44-45
Bu çalışmanın amacı, menopoz sonrası dönemdeki aşırı kilolu ve obez kadınlara uygulanan 6 haftalık yüksek şiddetli aralıklı antrenmanların vücut kompozisyonu, lipid profili ve kemik metabolizmasına etkisinin değerlendirilmesidir.
Yöntem:
Araştırmaya; menopoz tanısı kesinleşmiş (yaş: 53.78±3.93 yıl) 32 aşırı kilolu ve obez (BKİ:33.21± 4.98 kg/m2) kadın (egzersiz=15; kontrol=17) dahil edilmiştir. Tüm katılımcıların ön ve son testlerde antropometrik ölçümleri alınmış, vücut kompozisyonları (Tanita SC 330) belirlenmiş ve kan örnekleri analiz (Architect Abbott ABD, ELISA-Thermo Scientific, ABD) edilmiştir. Egzersiz grubuna kardiyolojik testlerin (Eforlu EKG) ardından, 1 hafta adaptasyon (30 dk 40-45 Rpm, Profitness 8350–R marka sabit bisiklet); 1.-2.hafta:Max. HR rezerv % 90- 95 (30 sn yük.-90 sn din.)/3 tekrar (12 dk); 3.-4.hafta:Max. HR rezerv %90-95 (30 sn yük.-90 sn din.)/4 tekrar (14 dk); 5.-6.hafta:Max. HR rezerv % 90-95 (30 sn yük.-90 sn din.)/5 tekrar (16 dk) olacak şekilde, 6 hafta süre ile yüksek şiddetli aralıklı antrenman programı uygulanmıştır. Egzersizlerin yoğunluğu nabız ölçer (Polar M400) ile takip edilmiştir.
Bulgular:
Egzersiz grubunda antropometrik ölçümlerdeki (bel ve kalça çevresi) ve biyokimyasal parametrelerdeki azalmanın [düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL-K), total kolesterol (TK), trigliserid (TG), kemik-spesifik alkalen fosfataz (BALP), osteokalsin, tip 1 kollagen cterminal telopeptit (CTX)] veya yükselmenin [yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol (HDLK), Ca++, fosfor)] anlamlı düzeyde olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Kontrol grubunda ise bel çevresi ve HDL-K değerlerinde artış; fosfor, kemik-spesifik alkalen fosfataz değerlerinde azalma meydana gelmiştir (p<0.05). Her iki grupta da vücut kompozisyonu parametrelerinde anlamlı bir değişim olmamıştır (p>0.05). Gruplar arasında ön ve son test ölçüm sonuçlarındaki değişim farklılıkları değerlendirildiğinde; antropometrik (kalça ve bel çevresindeki) ve biyokimyasal parametrelerdeki (LDL-K, TK, TG, fosfor) azalmanın veya yükselmenin (HDL-K) egzersiz grubu lehine olduğu belirlenmiştir (p<0.05).
Sonuç:
Antrenmanlar sonrası biyokimyasal olarak LDL-K, TK, trigliserid, düzeylerinin düşmesi ve HDL-K‟nin yükselmesi literatür ile uyumludur ve kardiyovasküler sistem hastalıklarına etkisi pozitif yöndedir. Kemik-spesifik alkalen fosfataz, osteokalsin, CTX düzeylerinin azalması ve Ca++, fosfor düzeylerinin yükselmesi, kemikte yıkım döngüsünün azaldığını ve yapım döngüsünün arttığını göstermektedir. Yüksek şiddetli aralıklı antrenmanların menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda lipit profili ve kemik sağlığı üzerinde olumlu etkileri vardır.