Akademik Veri Yönetim Sistemi
1. INTERNATIONAL SELÇUK SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Konya, Türkiye, 8 - 09 Temmuz 2023, ss.243-266, (Tam Metin Bildiri)
Tüketim, iletişim süreçlerinde sosyal statü, zevkler, kimlik ve sosyal ilişkilerin birer göstergesi olup bir kültürün parçası olmayı ifade etmektedir. Tüketim kültürüne yönelik eleştiriler arasında, tüketim kültüründe narsisizm ve hedonizmin öne çıktığını sıkça dile getiren eleştiriler bulunmaktadır. Bu eleştirilerde, tüketim kültürünün bireyleri narsistik ve hedonistik bir psikolojik yapıya yönlendirerek, kendi arzularını tatmin etme ve haz alma odaklı bir yaşam tarzının kölesi haline getirdiği ifade edilmektedir. Narsisizm, kendini öne çıkarma ve kendi ihtiyaçlarını diğerlerinin ihtiyaçlarından üstün tutma eğilimi olarak tanımlanırken, hedonizm ise hazzı en üst düzeyde yaşama arayışıdır. Tüketim kültürü, bireyleri sürekli olarak yeni ürünler ve deneyimler peşinde koşmaya teşvik ederek bu narsistik ve hedonistik eğilimleri güçlendirebilmektedir. Teknolojik imkânların gelişmesiyle hayatımıza giren ikincil ekran uygulamaları da tüketim stratejisinin belirgin şekilde kullanıldığı bir alan olmuştur. İkincil ekran, televizyon izleyicilerinin programlarla etkileşime girmek için kullandıkları akıllı telefon gibi ikinci bir elektronik cihazı ifade etmektedir. Bu çalışmada, tüketici davranışları ve sosyolojik incelemeler temelinde yapılan literatür taraması sonrasında, tüketim odaklı ikincil ekran uygulamaları ile hedonik ve narsistik tüketim davranışları arasındaki ilişki, popüler veya ünlü kişiliklerin stilinin paylaşıldığı ve benzer yeni ürünlerin keşfedildiği uygulamalar üzerinden incelenmektedir. Çalışmanın araştırma bölümünde ise olasılık dışı örnekleme yöntemlerinden amaçlı örnekleme yoluyla belirlenmiş olan ikincil ekran uygulamaları ele alınmış ve analiz edilmiştir. İkincil ekran uygulamalarından yayınlanan dokümanların incelenmesi sonucunda elde edilen bulgular, içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgular, bu platformlardaki içeriklerin, takipçilerin narsistik ve hedonik tüketim alışkanlıklarını tetikleyebileceğini göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: İkincil Ekran, Tüketici Davranışları, Tüketim Narsisizmi, Hedonik Tüketim