Değişen Paradigmada Dijital Arşivler


Creative Commons License

Yalçınkaya B.

Bilgi Merkezleri Kütüphaneler-Arşivler-Müzeler, Mehmet Ali Akkaya - Hüseyin Odabaş, Editör, Hiper Yayın, İstanbul, ss.689-730, 2019

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2019
  • Yayınevi: Hiper Yayın
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.689-730
  • Editörler: Mehmet Ali Akkaya - Hüseyin Odabaş, Editör
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Son zamanlarda, teknolojinin de etkisi ile dijital arşiv ifadesi çok sık duyulan bir kavram haline gelmiştir. Teorik temelleri itibari ile dijital arşivin, arşiv biliminin özgünlüğüyle hareket eden ve uygulamada yeni ufuklar ve yaklaşımlar gerektiren döngüsel bir kavram olduğu iddia edilebilir. 1960’lı yıllarda bilgisayar kavramı yaygınlaşmaya başladığından beri arşivler bir şekilde dijital ortamla tanışmışlardır. Dijital arşiv kimi disiplinler için bir yedekleme mekanizması olarak adlandırılsa da gerçekte arşivciler için teorisi ve prensipleri olan bir yaklaşım serisidir. Dijital arşiv genel anlamda iki boyutta ele alınmaktadır. Bunlardan birincisi tamamen dijital ortamda doğmuş olan dijital arşiv malzemeleri ve dijital belgelerdir. İkincisi ise malzeme ya da belgeyi fiziksel ya da analog ortamdan dijital ortama dönüştürme boyutudur. Dijital arşivin amacı gelecek kuşaklara arşiv malzemesinin çalıştırılabilir, anlaşılabilir ve yorumlanabilir olarak bırakılmasını sağlamaktır. Bununla beraber dijital arşivler bazı avantajları sunarken, bazı risk ve tehditleri de içerisinde barındırırlar. Dijital arşivlemede arşivciye büyük görevler ve sorumluluklar düşmektedir. Dijital arşivci teknoloji ile barışık bir karaktere sahip olmalı ve sorunlara pratik çözümler üretebilmelidir. Bu çalışmada dijital arşivlerin tanımı, dijital arşiv malzemesinin nelerden oluştuğu, dijital arşivlerin amacı, özellikleri ve felsefesi, kısa tarihçesi, dijital arşivlerin avantajları ve dezavantajları, dijital koruma stratejileri üzerinde durulmuştur. Bunun yanında, dijital arşivleme için gerekli önemli argümanlardan biri olan personel rejimi, dijital depolama ile bütçeleme stratejilerinin nasıl olması gerektiği, dijital arşiv mevzuat ve politikaları gibi konular ele alınmıştır.