Çarpana ve Kolan Dokumacılığının Ortak ve Farklı Yönlerinin İncelenmesi

5. Uluslararası Güzel Sanatlar Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 25 - 27 Ekim 2018, ss.23-24

Türk el sanatları içinde köklü bir geleneğe ve geçmişe sahip olan el dokumacılığı kültürel değerlerimizin

önemli bir parçasıdır. Türk toplumunun estetik ve sanat anlayışını günlük yaşamdaki yerini en iyi

yansıtan alanlardan biri de geleneksel dokumalardır. Geleneksel dokumalardan biri olan Kolan

dokumacılığı geçmişi çok eski zamanlara dayanan özellikle Mısır’da başlayıp Mezopotamya’da devam

eden varlığını Anadolu’nun farklı bölgelerinde ve Orta Asya’da da sürdürmüş olan, renk ve desen

çeşitlikleri ile kültür zenginliği oluşturmuş bir dokumacılıktır. Dokuma çeşitlerimiz içinde yer alan

Kolan dokumalar, desenin çözgüde oluştuğu gücülü dar ve şerit dokumalardır. Çarpanalı kolan

dokumaları ise kartlı (plakalı) şerit dokumalardır. Her iki dokuma da temelde aynı görünmekle birlikte

dokuma tekniği açısından farklılıklar göstermektedir. Günümüzde bu dokumaları üretenler ise oldukça

azalmıştır. Gelecek kuşaklara aktarabilmek açısından el dokumacılığında geleneksel özelliklerin

korunmasının yanında, yapılacak yeni tasarımlarla bu köklü sanatımızın yaşatılması ve geliştirilmesi’de

önemli bir husus taşımaktadır. Bu amaçla hazırlana çalışmada çarpana ve kolan dokumaların tarihi,

kullanılan araç ve gereçler, uygulama aşamaları ve kullanım alanları, teknik, renk, desen özellikleri

farklı yörelere göre araştırılıp gerekli bilgilere ulaşılarak belgelemek, örnekler ve uygulamalar

oluşturmaktır.

Anahtar Kelimeler: Kültür, Geleneksel Dokuma, Çarpana ve Kolan Dokumaları.