METİLPREDNİZOLON VE METİRAPON TEDAVİLERİNİN TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA NÖROKİMYASAL ETKİLER


Creative Commons License

TANRİVERDİ BADEMCİ A. M., AYDIN OMAY B., GÖREN M. Z., CABADAK H.

6th INTERNATIONAL MARMARA SCIENCES CONGRESS IMASCON 2021 SPRING, Yalova, Türkiye, 21 - 22 Mayıs 2021, 21 Mayıs 2021, sa.0

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) yaşanılan bir travmayı çağrıştıran bir hatırlatıcının kişide travmayı yeniden oluşturması ile seyreden bir anksiyete bozukluğudur. Stresli uyaranlar ve olaylar, hipotalamik-hipofiz-adrenal (HPA) eksenini aktive eden bir dizi beyin yolağını etkiler. Stres dönemlerinde, hipotalamusun paraventriküler çekirdeği, enerji depolarının katabolizmasını artıran, fizyolojik ve psikolojik kaynaklarını harekete geçiren sinyal iletim yollarını aktive eden stres peptidi kortikotropin salgılatıcı faktörü salıverir. Bu da bireyin strese karşı uygun bir davranış tepkisine izin vermesinde etkilidir. Noradrenerjik iletinin miktarındaki veya etkisindeki artışlar, TSSB patofizyolojisine dahil edilmiştir. Bu artan ileti; artan noradrenalin salınımından, değişen beyin yanıtlarından veya her iki faktörün bir kombinasyonundan kaynaklanabilir. Önceki çalışmamızda TSSB sıçan modelinde metilprednizolon ve metiraponun rostral ponstaki noradrenalin (NA) seviyeleri üzerine etkileri incelenmiş, travmaya maruz kalan sıçanların anksiyete indeksleri, kontrol sıçanlarının anksiyete indekslerinden anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Hem stresli hem de stresli olmayan sıçanlarda metilprednizolon tedavisinin ardından donma süresinde önemli bir azalma gözlendi. Stresli sıçanların rostral pons'undaki NA içeriği, stresli olmayan sıçanlarınkinden önemli ölçüde daha yüksekti. Metilprednizolon veya metirapon tedavileri, stresli olmayan sıçanlarda NA içeriğini salin tedavisine kıyasla azalttığı bulunmuştur. Bu çalışmada, steroidlerin rolünü göstermek üzere TSSB sıçan modelinde travma öncesi metilprednizolon ve steroid sentez inhibitörü metirapon kullanılarak, hipotalamus bölgesinde NA düzeyi üzerindeki etkileri incelenmiştir. 200-250 gram ağırlığındaki Sprague-Dawley suşu dişi sıçanlar, fizyolojik tuzlu su, metilprednizolon veya metirapon tedavisi gören gruplara ayrılmıştır. Enjeksiyonları takiben, kontrol grupları ve travmatize gruplar iki oturumdan oluşan gerekli temiz ya da kirli kedi kumuna (doğal stres unsuru) maruz bırakılarak stres oluşturulmuştur, dekapitasyon işleminden sonra hipotalamustaki NA düzeyleri ELİSA kiti kullanılarak analiz edilmiştir. Metilprednizolonla tedavi edilen sıçanların NA konsantrasyonu stresli sıçanlarda, stresli olmayan sıçanlara göre daha az bulunmuştur (p˂0.05). Travmatik olay ile hipotalamustaki NA düzeylerinin arttığı sonucuna vardık. Bulgular, metilprednizolon tedavisinin, anksiyeteyi baskılayabileceğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler: Noradrenalin, hipotalamus, metilprednizolon, metirapon.