Salgın hastalıklara dair literatür ilk bakışta her ne kadar daha çok sağlık ve tıp alanı ile ilişkilendirilse de özellikleCOVID-19 sürecinde karşılaşılan zorluklar ve bu zorlukları aşma yöntemleri, multi-disipliner bir yaklaşımıngerekliliğine işaret etmiştir. Toplumların kültürleri, siyasal yaklaşımları, kentleşme biçimleri ve sosyal etkileşimleripandemi ile mücadele yollarının belirlenmesinde ve bu yöntemlerin başarısına katkı sunmaktadır. Salgın hastalıklarayönelik tarihsel veri ve deneyim, hastalıklara dair önceden yapılmış planlamaların ve çok yönlü bir hazırlığın,toplumların, bütün aktörleriyle, hem içinde bulundukları zorluklarla başa çıkmasını kolaylaştırdığını hem de onlarıgelecekteki muhtemel krizlere hazırlamada etkili olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, elinizdeki makale,COVID-19 sürecinden hareketle, daha çok teorik bir çerçeve içinde bir metin analizi yaparak şimdi ve geleceğe dairtoplumsal, siyasal, kültürel ve dijital bir perspektif sunmayı hedeflemektedir. Bu bakış açısını sunarken pandemi ilemücadele yöntemlerinin çok yönlü olması gerekliliğinden yola çıkarak bu süreçteki kriz yönetimine, kültüreletkileşimlere, politika yapıcıların kararlarına dair bir kuramsal değerlendirme yapmayı amaçlamaktadır. İlgilialandaki “yenilik” nedeniyle bir tür “ön literatür” çalışması olarak da nitelendirilebilecek bu makale; (a) Türkiye’deotoritelerin kriz yönetimi konusundaki deneyimlerine, (b) bir öğrenme eğrisi olarak epidemi ile oluşan sosyo-politikve kültürel tecrübeye ve (c) daha çok sosyal medya ve çevrimiçi (akıllı) korona-virüs uygulamaları etrafındakonuşulan “gözetim” (surveillance) toplumu ve dijital kültür konularına yoğunlaşmaktadır.
Despite the literature regarding pandemics mostly seem to be related to medicines and health issues, especially the difficulties being faced through COVID-19 and the methods to cope with them suggested a necessity of a multidisciplinary approach. Cultural structure of societies, their political approaches, housing and urbanisation styles and their social interactions contribute how to struggle against plagues and the success of these procedures. Historical data and experience about pandemics demonstrate that a pre-active planning and sophisticated preparation help societies both more easily overcome the difficulties and make them ready for likely future crisis. Therefore, this study, with reference to COVID-19 times, mostly based on theoretical context and a textual analysis aims to present a social, political, cultural and digital perspective. While tackling this point of view, based on the necessity of versatile methods struggling with pandemics, it will also try to give insights crisis management, usage of new media technologies, cultural interactions and decisions of policymakers during novel corona-virus. This study, as it is one of the firsts of the realated issue, treating as “preliminary literature”; will focus on (a) the crisis management skills of the Turkish authorities, (b) the socio-political and cultural experience as a learning curve and (d) the surveillance society and digital culture which is mostly debated in relation with social media and online (smart) corona-virus applications.