Jinekolojik Kanserli Kadınlarda Kişilik Tiplerinin İncelenmesi


ŞAHIN P., Karacam Yılmaz Z. D., Dinç Kaya H., Akkaya Ş., Kırmızılar N., Keskin S.

Etkili hemşirelik dergisi, cilt.17, sa.2, ss.270-282, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 17 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.46483/jnef.1468592
  • Dergi Adı: Etkili hemşirelik dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.270-282
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş: Kişilik tiplerinin (A, B, C tipi) farklı hastalıklara neden olabileceği veya hastalıklarla baş etme konusunda değişiklik yaratacağı bilinmektedir. Amaç: Bu çalışma, jinekolojik kanserli kadınların kişilik tiplerinin ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve korelasyonel tipte yapılan bu çalışma, 1 Haziran- 30 Temmuz 2022 tarihleri arasında İstanbul’da bulunan bir kamu ve bir özel hastanenin onkoloji polikliniğine başvuran 211 kadın ile yapılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan Tanıtıcı Bilgi Formu, A-B Tipi Kişilik Anketi ve C Tipi Davranış Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın verileri SPSS for Windows 24.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler frekans, ortalama ve yüzde ile verilmiş olup bağımsız grup karşılaştırmalarında tek yönlü varyans analizi ve bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçekler arasındaki ilişkiyi saptamak için de Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Ayrıca kadınların sosyodemografik özellikleri ve kanser türü ile özellikleri ile A ve B Tipi kişilik ölçek puanı arasındaki ilişki çoklu lineer regresyon modeli ile açıklanmıştır. Elde edilen veriler %95 güven aralığında ve anlamlılık p<.05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalamaları 51.18±11.48 ve evlilik yılı ortalamaları 23.78±15.71 olarak bulunmuştur. A ve B tipi kişilik tipleri arasında mevcut hastalığın teşhis zamanı ve jinekolojik onkolojiye gelme süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır. A ve B tipi kişilik puanının alkol kullananlarda anlamlı şekilde yüksek, C tipi davranış puanının da evli olan kadınlarda anlamlı şekilde daha yüksek olduğu saptanmıştır. C Tipi Davranış Ölçeği toplam puan ortalamasının radyoterapi ve kemoterapi alanlarda istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Sonuç: Çalışmanın sonucunda A tipi kişiliğe sahip bireylerde serviks, B tipi kişiliğe sahip bireylerde ise diğer jinekolojik kanserlerin görülme oranının daha fazla olduğu bulunmuştur. Duygularını ifade edemeyen ve C Tipi Davranış gösteren kadınların kemoterapi ve radyoterapi tedavisini görme sıklığının daha fazla olduğu belirlenmiştir.
Background: It is known that personality types (type A, B, C) can cause different diseases or create changes in coping with diseases. Objectives: This study was conducted to examine the personality types and affecting factors of women with gynecological cancer. Methods: This descriptive and correlational study was conducted with 211 women who applied to the oncology outpatient clinic of a public and a private hospital in Istanbul between June 1 and July 30, 2022. Data were collected with the Introductory Information Form, Type A-B Personality Questionnaire and Type C Behavior Scale created by the researchers. The data of the study were analyzed using SPSS for Windows 24.0 program. Descriptive statistics are given with frequency, mean and percentage, and one-way analysis of variance and independent sample t test were used for independent group comparisons. Pearson correlation analysis was used to determine the relationship between the scales used in the study. In addition, the relationship between women’s sociodemographic characteristics, cancer type and characteristics and Type A and B personality scale scores was explained by multiple linear regression model. The data obtained were evaluated at a 95% confidence interval and a significance level of p<.05. Results: The average age of the women participating in the study was 51.18±11.48 and the average number of years of marriage was 23.78±15.71. A statistically significant difference was found between the A and B personality types between the diagnosis time of the current disease and the time to come to gynecological oncology. It was found that type A and B personality scores were significantly higher in alcohol users, and type C behavior scores were significantly higher in married women. It was found that the Type C Behavior Scale total mean score was statistically significantly higher in those receiving radiotherapy and chemotherapy. Conclusion: As a result of the study, it was found that the incidence of cervix cancers was higher in individuals with type A personality, and the incidence of other gynecological cancers was higher in individuals with type B personality. It has been determined that women who cannot express their emotions and exhibit Type C Behavior are more likely to receive chemotherapy and radiotherapy treatment.