Research Information System
Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, vol.5, no.4, pp.35-51, 2012 (Peer-Reviewed Journal)
Çok Zamanlı Uydu
Görüntüleri Kullanılarak Acıgöl (Türkiye)-Urmiye (İran) Göllerinde Su Yüzeyi
Değişimleri ve Yakın Çevresinde Arazi Kullanımının Belirlenmesi
Su kaynaklarının
izlenmesi, korunması ve optimum kullanım koşullarının değerlendirilmesi
çalışmalarında klasik hidrojeoloji ve hidroloji çalışmaları yanısıra Uzaktan
Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yöntemlerinden de
yararlanılmaktadır. Bu teknolojiler, su kaynakları ile ilgili çalışmalarda
karar alabilme ve yönetebilme olanağı sağlamaktadır. Su kaynaklarındaki
değişimlerin belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması aşamasında da UA ve
CBS çok yararlı olabilmektedir. Bu çalışmada, hemen hemen aynı enlemde yer alan
Urmiye Göl'ü ve Acıgöl'deki su yüzeyi değişimlerinin nedenleri
karşılaştırılmıştır. Çalışmada çok zamanlı uydu görüntüleri kullanılarak
İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde bulunan Urmiye Gölü'nün ve Türkiye'nin
önemli ekolojik alanlarından biri olan Akdeniz Bölgesi'ndeki Acıgöl'ün
1975-2010 yılları arasındaki su yüzeyi değişimleri ve çevrelerindeki arazi
kullanım özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan uygulamalar için ERDAS
Imagine 2010, Arcinfo 10, MATLAB ve eCognition Definiens yazılımlımları
kullanılmıştır. Ayrıca, uzun zamanlı klimatolojik veriler ve göl seviyesi
verileri de Çalışmada kullanılmıştır. Çalışmada uydu verileri olarak MSS, TM,
ETM LANDSAT ve Quickbird (Orthoready) uydu görüntüleri kullanılmıştır. Çalışma
alanının yakın çevresindeki arazi kullanımı/örtüsü özellikleri ve değişimi
kontrollü sınıflandırma teknikleri kullanılarak belirlenmiştir. Ayrıca, arazi
kullanımı özellikleri belirlenirken nesne tabanlı sınıflandırma da
uygulanmıştır. Bunun için, eCognition Definiens'te kural dizisi
geliştirilmiştir. Göl yüzeyi değişimleri otomatik/yarı otomatik ve manuel
olarak belirlenmiştir. Göl yüzeyi değişimleri için , MATLAB'ta algoritma
geliştirilmiştir. Çalışma alanının diğer coğrafi özellikleri de CBS içerisinde
analiz edilip belirlenen konu dahilinde bir bütünlük içerisinde
değerlendirilmiştir.
Determination of Water
Surface Changes and Landuse Changes of Acıgöl (Turkey)-Urmia (Iran) Lakes'
Vicinity Using Multi Temporal Satellite Imagerie
For monitoring and
conservation of water resources and evaluation of optimum operating conditions,
not only classical hydrogeology and hydrology but also, Remote Sensing (RS) and
Geographical Information Systems (GIS) methods are exploited. RS technologies
provide managing and decision making opportunities in research related to water
resources. RS and GIS have provide very important advantages for determination
of changes in water resources and the taking necessary measures. Lake Urmia and
Acıgöl, which are located in the same latitude, were compared according to
their changing water surface.In this study, water surface changes and land use
features changes were determined using multi-temporal satellite images about
two lakes between 1976-1990-2000-2008 years. One of these lakes is Urmia
located in west and Azarbaijan Province of Iran and the other lake is Acıgöl in
Mediterranean Region which is one of the Turkey's most important ecological
areas. ERDAS Imagine 2010, ArcInfo 10, MATLAB and eCognition Definiens
softwares were used for GIS and RS applications. At the study, long-time climatic
data, Lake surface data, MSS, TM, ETM LANDSAT and 2008 Quickbird satellite
imageries were used. In vicinity of the study area, land use/cover
characteristics and changes were determined by using supervised classification.
Also, determination of landuse features was comploted by using object based
classification method. Lake surface changes were determined with manuel
digitalization and semi-automatical vectorization. Furthermore, algorithm was
developed to determine of water surface changes of lakes. Other geographic
features of the study area, were analyzed in GIS in order to be evaluated
together with previous determinations.