transist2017, İstanbul, Türkiye, 2 - 04 Kasım 2017, cilt.1, sa.1, ss.72-80
Günümüzde büyük şehirlerin en önemli sorunu ulaşım problemleridir. Ulaşım problemlerini en aza indirmenin
yolu da raylı sistem toplu taşımacılığıdır. Demiryolu hızlı, güvenli olması ve daha fazla yolcu taşınabilmesi
nedeniyle tercih edilmektedir. Bir yerden diğer bir yere emniyetli, hızlı ve kesintisiz gidebilmek için
sinyalizasyon sistemlerinden yararlanılmaktadır. Demiryolu sinyalizasyon sistemleri, aynı güzergâh üzerinde
birbirini takip eden trenler arasındaki emniyet uzaklığının korunması için kullanılmaktadır. Eskiden mekanik
ve elektromekanik olarak yapılan bu sistemler, günümüzde teknolojinin gelişmesine bağlı olarak elektronik ve
bilgisayar tabanlı yapılmaktadır.
Avrupa ülkeleri arasında trenlerin kesintisiz gidebilmeleri için ERTMS (European Train Management System)
adı altında ortak bir sistem ve bu sistem içerisinde de ETCS (European Train Control System) olarak
adlandırılan bir alt sistem kurulmuştur. Bu sayede trenlerin üzerinde bulunan araçüstü ekipmanlar diğer
ülkelerdeki sinyalizasyon sistemi tarafından tanınabilmektedir. Ülkemizde Marmaray’da ve yüksek hızlı tren
hatlarında ERTMS/ETCS sistemi kullanılmaktadır. Marmaray’ın işletmeciliğe açılmasıyla banliyö hatlarında
ilk defa CBTC (Communication Based Train Control) sistemi kullanılmaktadır. Bu sisteme göre trenler fren
mesafesinde birbirlerini takip edebilmektedir.
Bu çalışmada sinyalizasyon sisteminin ekipmanları açıklanmıştır. Ekipmanların birbirleri ile anlaşmasını
sağlayan ve elektronik kilitleme yapan anklaşman sistemi açıklanmıştır. Marmaray Projesinde birlikte
uygulanan ERTMS ve CBTC sistemlerinin detayları verilmiştir. Anklaşman sistemi mitsubishi PLC ile
programlanmış ve SCADA programı ile simülasyonu yapılmıştır.