Öz

Çok zengin bir kültüre sahip olan ülkemizde; bugün tüm kültürel öğelerdeki gelenekselliğin giderek zayıflaması ve teknolojinin getirdiği olanaklar; el sanatları niteliğindeki ürünleri etkilemektedir. Diğer bir deyimle zaman, sanat değerlerini kendi yaratıcı ivmesine paralel olarak değiştirmektedir. Bu görüş açısıyla geleneksel yöntemler ile yapılan tasarımların farklılaşması ve bu farklılıklardan doğan yeni tasarımların uygulanması, iç ve dış pazarlarda alıcının beğenisini kazanmakta ürünün kalitesi kadar görünümü de etkin rol oynamaktadır. Bu nedenle, yeni desen ve formlar, yerel öz ve biçimleriyle geleceğe dönük çağdaş anlayışla başkalaşım yaratır ve kendi varlığının içeriğinde çağcıl bir yenilik kazanır. Hızla gelişen teknoloji, değişen beğeniler, moda akımları gibi başkalaşım olgularının diğer el sanatlarına olduğu gibi Şile Bezi’nin de geleceğine yapacağı etkiler, üzerinde düşünülmesi gereken konulardandır. Ayrıca tekstil sektörünün bu kadar geliştiği ve önem kazandığı bir çağda bu özel dokuma sanatının ve motiflerinin evrenselleştirilmesi kendi adıyla dünyaya tanıtılması için çalışmalar yapılmasının gerekliliği üzerinde hassasiyetle düşünülmelidir. Şile Bezi’nin tanıtılması ve hak ettiği değeri yeniden bulması için uygulanabilecek çeşitli faaliyetler organize edilmelidir. Bu çalışmanın amacı sadece farkındalık yaratmak değil, Şile Bezi’nin değerine değer katacak farklı tasarımların uygulanması ile güncel ve sürdürülebilir ürünler üretilmesinin önemine vurgu yapmaktır. Önceleri köylerde dokunan genç kızların çeyizlerinin hazırlanmasında gecelik, gömlek kadın ve erkek giyim eşyaları, çarşaf, perde yapımında kullanılan Şile Bezi, 70’li yıllarda dünya çapında tanınmış, dünya modasında önemli bir yer edinmiş ancak 1980’li yıllardaki sentetik moda sonucu önemini yitirmiştir. El işçiliği, tezgâhlar, yaratıcılık makineleşmeye dönüşürken beraberinde ne yazık ki el emeği, göz nuru da yitirilmiştir. Bu çalışmada; Şile ve çevresinde mevcut el sanatları ürünleri incelenmiştir. Bölgedeki mevcut el sanatı ürünlerinin yeniden yorumlanarak özgün tasarımlara dönüştürülmesi, pazarlanması ve satışına yönelik öneriler, çözüme katkı sağlayacak fikirler olarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Şile Bezi, Tasarım, El sanatları, El Dokuması