hadis ve siyer araştırmaları dergisi, cilt.2, sa.1, ss.33-50, 2016 (SSCI)
Risâlet ile görevlendirilen peygamberlerin
hemen tamamına çeşitli mucizelerin verildiği bilgisi, Kur’ân-ı Kerîm’de ismi
zikredilen peygamberlerin hayatlarından bazı kesitlerin anlatıldığı âyetlerde
belirtilmektedir. Hâtemü’l-enbiyâ olan Rasûlullah’a (s.a.v.) da tebliğ
faaliyetinin bazı safhalarında çeşitli mucizeler verilmiştir. Siyer literatürü
söz konusu olunca Hz. Peygamber’in (s.a.v.) mucizeleri ve bu mucizelerin siyer
müellifleri tarafından ele alınma şekli, hep tartışma konusu edilmiştir. Birbirinden
farklı anlayış ve yaklaşımın sonucu mahiyetindeki tutumlar, özellikle Hz. Peygamber’in
mucizeleri söz konusu olunca daha iyi görülebilmektedir.
Bu makalede Türkiye’deki mevcut siyer literatürü
içerisinde -müelliflerinin mucize konusuna yaklaşımını ortaya koyması açısından-
temsil gücü yüksek olan bazı eserler bağlamında Hz. Peygamber’in (s.a.v.) tebliğ
faaliyetinin önemli bir aşamasını teşkil eden mirâc hadisesine yönelik yaklaşım
farklılıkları ele alınmaktadır. Tespit ve mukayese yöntemleriyle kaleme alınan
bu çalışmada ne zaman ve nasıl vuku bulduğu hususunda pek çok ihtilafın söz
konusu olduğu mirâc mucizesi bağlamında siyer müelliflerinin yaklaşım farklılıkları
ve bunların muhtemel nedenleri tartışılacaktır. Ayrıca bu çalışma vesilesiyle
Hz. Peygamber’in (s.a.v.) en önemli mucizelerinden mirâcın siyer kitaplarında müellifler
tarafından nasıl ele alındığı hakkında bir kanaate ulaşma hedeflenmektedir.
Anahtar
kelimeler: İsrâ,
mirac, mucize, nübüvvet, siyer.
The fact that various mirâcles were given to
almost all the prophets who were entrusted with risalah is stated in the verses
which cite some parts of the lives of prophets mentioned by name in the Qur’an.
The last prophet Muhammad (pbuh) was also given some mirâcles in different
stages of his risalah. As for sīrah literature, the mirâcles of the prophet
Muhammad and the handling of this issue by sīrah scholars have always been a
controversial issue. As a result of diverse understandings and approaches,
different attitudes came out especially when it comes to the mirâcles of the
Prophet.
This article deals with the different
approaches to the incident of al-mi‘raj which constitutes an important stage of
Prophet Muhammad’s risalah by drawing upon prominent works –in terms of
presenting their author’s point of view about the issue of mirâcles- among the
present sīrah literature in Turkey. Through descriptive and comparative method
in this article, the differences between the approaches of several scholars to
the incident of al-mi‘raj –about which a lot of disputes arose regarding its time
and place- and the probable reasons for this diversity will be discussed. This study
also aims to build an opinion about how the mirâcle of al-mi‘raj, one of the most
important mirâcles of the Prophet Muhammad (pbuh), is being addressed in sīrah
literature.
Key Words: al-Isrā, al-mi‘raj,
miracle, prophethood, Sīrah