BAĞLAMA EĞİTİMİNDE "SAĞ EL TEKNİKLERİ" İLE İLGİLİ MATEMATİKSEL BİR YÖNTEM ÖNERİSİ


Creative Commons License

Özdemir M. A.

The Journal of Academic Social Sciences/ASOS Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, sa.106, ss.36-46, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Öz

Bağlama'nın okullarda eğitim-öğretim süreçlerine katılması cumhuriyetten sonraki süreçleri kapsamaktadır. Öğretmen okullarında ve radyolarda başlayan bu süreçler devam etmiş, Türk Müziği Konservatuvarlarının kurulması ile de akademik hayatın içerisinde yer almıştır. Artık programlı ve metodik eğitim-öğretim sürecine girmiş ve müziğin genel kuralları ile ifade edilebilme noktasına gelmiştir. Geleneksel bir çalgı olan Bağlama'nın ilk icra edeceği ezgilerin başında geleneksel halk ezgileri gelmektedir. Bu ezgilerin bağlama ile çalınışında farklı çalma biçimleri/tezene ile çalma şekilleri kullanılmaktadır. Genel olarak "Çalma Tavrı", "Tavırlı Çalma", "Tavır Atma", gibi adlandırılan bu çalma şekilleri farklı kültürlerde farklı çalma şekillerini ortaya çıkarmıştır. "Konya Tavrı veya Tezenesi", "Zeybek Tavrı veya Tezenesi", "Yozgat Tavrı veya Tezenesi" gibi çalma şekilleri çoğunlukla Sağ El kullanımı ile ilgilidir. Sağ El'de tezenenin nasıl kullanılacağını ifade eden bu çalma şekilleri, belli ritimsel kalıplara (tartımlara) tezenenin hangi yönlere ve tellere vurularak çalınması gerektiğini belirlemektedir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi Bağlama'nın çalacağı öncelikli ezgiler geleneksel halk ezgileri olacağı gerçeğinden hareketle, eğitim-öğretim süreçlerine başlarken varılması düşünülen geleneksel çalma biçimlerini çalabilecekleri yeterliliğe sahip olabilmeleri bağlamında bir sistemle sürecin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. "Bağlama Eğitiminde "Sağ El Teknikleri" İle İlgili Matematiksel Bir Yöntem Önerisi" de bu noktada ele alınarak açıklanmıştır.

Anahtar kelimeler: Bağlama Öğretimi, Bağlama Eğitimi, Matematiksel Yöntem, Sağ el Teknikleri

Abstract

Integration of Bağlama (Turkish folk instrument ) teaching-educationinto academic curriculum relates to the Post-Republican period. The very same practice continued in teacher-training colleges and radios. With the establishment of Turkish Music Conservatories, it was also embedded into academic life. In effect a teaching-educationpractice based on a program and methodology began and it was thus viable to express music in connection with general principles. Traditional Folk Songs are among the first domains in whicha traditional instrument, Bağlama, can be introduced. In order to play thesesongs by bağlama,there are different playing attitudes /playing by plectrum. These playing attitudes commonly named as "Playing Attitude", "Playing with an Attitude", "Showing Attitude" etc. gave birth to different styles of playing in dissimilar cultures. "Konya Attitudeor Plectrum", "Zeybek Attitudeor Plectrum", "Yozgat Attitudeor Plectrum", playing styles are mostly related to using right hand. These playing styles that explain how to play plectrum by Right Hand indicate the way plectrum is played in specific directions and tapping strings for specific rhythmical models(tapping). As has been stated above, traditional folk songs are the lead songsto be played by Bağlama; thus, before starting teaching-educationpractices it is suggested to adopt a systematic procedure to improve the sufficient ability to perform traditional playing styles. At this point,A Mathematical Model Proposal for "Right-Hand Techniques" in Bağlama Teaching/Education has been explained.

Keywords: Bağlama Teaching, Bağlama Education, Mathematical Method, Right-Hand Techniques