Akademik Veri Yönetim Sistemi
Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.151-167, 2017 (Hakemli Dergi)
Öz
Tarihi olarak geleneksel zamanlardan modern uluslararası ilişkilere geçiş, 1648 Westphalia Barışı
ile başlamaktadır. Ancak bununla birlikte asıl kırılmalar, I. ve II. Dünya Savaşı’yla yaşanmıştır. Bu
dönemden sonra devletlerin gücü yalnızca siyasi ve askeri gü. kapasitesiyle .l.ülmekten çıkmış;
enerji, çevre, nüfus ve göç, az gelişmişlik, insan hakları gibi birçok sosyal alanda etkinlik mücadelesi
söz konusu olmuştur. Bu noktada Nicos Poulantzas tarafından geliştirilen “göreli özerklik” (relative
autonomy) nasıl ki devletin ekonomik düzeyi ile siyasi düzeyinin zamanla birbirinden ayrıldığını ve
her kurumun kendi kararlarını kendisi verdiğini ifade ediyorsa, aynı kavram modern uluslararası
ilişkilerin doğası için de geçerli bir hal almıştır. Daha açık bir ifade ile uluslararası ilişkilerde devletler
hem ekonomik ve siyasi düzeyi ayırmakta, hem de bölgesel konumlarına göre özerk politikalar
geliştirmektedirler. Bu noktada Karadeniz Bölgesi de dünya üzerinde göreli özerk bir konuma sahiptir
ve bu bölgenin iç ilişkilerindeki en önemli ilişki Rusya-Ukrayna ikilisine aittir. Uluslararası Politik
Ekonomi bilim dalı ise yukarıda değinilen “göreli özerklik” kavramına bir karşı çıkış olarak, ekonomi
ve siyaseti birbirinden ayrılamayan iki disiplin olarak incelemektedir. Buradan hareketle bu makalenin
amacı; Rusya ve Ukrayna’nın hem tarihsel arka planı üzerinden ilişkilerini incelemek hem de modern
uluslararası ilişkiler açısından özellikle enerji bağlamında bölgenin Uluslararası Politik Ekonomi’sini
ana hatlarıyla anlatmaktır.