Günümüzde kentler, demografik, yapısal ve işlevsel boyutları ile yoğunluk kazandıkça kentlilerin bedenine ve ruhuna ilişkin gerçekleştirebileceği serbest zaman faaliyetleri zaman ve mekân boyutlarında kısıtlanmaktadır. Kentte spor ve serbest zaman faaliyetleri, literatürde bir kentli hakkı olarak değerlendirilmekte ve bu hakkın temin edilmesi, yaşam kalitesinin arttırılmasında en belirleyici birimlerden biri olan kent yönetimlerinin sorumluluğuna bırakılmaktadır. Kent yönetimlerinin bu sorumluluğunu vurgulayan en önemli belgelerden biri ise Avrupa Kentsel Şartı’dır. Bu çalışmada kent ve kentli açısından spor ve serbest zamanı değerlendirme mekanlarının önemi, ulusal ve yerel belgelerde bir hak olarak spor ve serbest zaman faaliyetlerinin yeri, Avrupa Kentsel Şartı’nda bu hakkın nasıl düzenlendiği ve Türkiye’deki genel durumu ele alınmaktadır. Bu çalışma, sosyal bilimler alanında kullanılan nitel araştırma yöntemlerinden literatür taraması ve doküman analizine başvurularak hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında yapılan taramalar ve analizler göstermektedir ki, spor ve serbest zaman değerlendirme hakkının temin edilmesinde en etkili ve yetkili olan kent yönetimlerinin, yaş, yetenek ya da gelirine bakılmaksızın tüm kentlinin çeşitli spor ve eğlence tesislerine erişim hakkının temin edilmesi sorumluluğunu üstlenmesi gerekir. Bunu yaparken, yerel faktörlerin göz önüne alınması, kent estetiğinin temin edilmesi, yönetişimci bir yaklaşım sergilenmesi, sosyal uyum ve entegrasyonun temin edilmesi, eğitsel faaliyetlerin yürütülmesi ve yerel kalkınmaya katkı sağlar nitelikte olmasına özen gösterilmelidir.
Today, as cities gain density with their demographic, structural and functional dimensions, leisure activities that citizens can perform regarding their body and soul are limited in time and space dimensions. Sports and leisure activities in the city are considered as an urban right in the literature, and the provision of this right is left to the responsibility of the city administrations, which is one of the most decisive units in increasing the quality of life. One of the most important documents emphasizing this responsibility of city administrations is the European Urban Charter. In this study, the importance of sports and leisure spaces for the city and its inhabitants, the place of sports and leisure activities as a right in national and local documents, how this right is regulated in the European Urban Charter and its general situation in Turkey are discussed. This study was prepared by referring to literature review and document analysis, one of the qualitative research methods used in the field of social sciences. The surveys and analyzes carried out within the scope of the study show that it is emphasized that the city administrations, which are the most effective and authorized in providing the right to sports and leisure time, should undertake the responsibility of ensuring the right of access to various sports and entertainment facilities for all citizens, regardless of age, ability or income. While doing this, care should be taken to ensure that local factors are considered, to provide urban aesthetics, to exhibit a governance approach, to ensure social cohesion and integration, to carry out educational activities and to contribute to local development.
