TANZİMAT'TAN GÜNÜMÜZE LİSELERDE OSMANLI TÜRKÇESİ EĞİTİMİ


KÜTÜK R., BÜKER M. V.

Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, cilt.0, sa.68, ss.551-582, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 0 Sayı: 68
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.551-582
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Osmanlı Türkçesi veya yaygın ama yanlışisimlendirmeyle Osmanlıca, Osmanlı Devletisınırları içinde yaşayan Türklerin 13. yüzyıldanbaşlayarak 20. yüzyılın başlarına kadarkullandıkları yazı diline verilen isimdir. AnadoluTürkleri bu uzun süre zarfında Arap harfleriylebinlerce eser vücuda getirmiştir. Kasım 1928’deLatin harfli Türk alfabesi kabul edilmiş, bu tarihtensonra Arap harflerinin kullanımı resmî olarak sonbulmuştur. Özellikle Cumhuriyet’in ilk yıllarındaOsmanlı Türkçesine karşı takınılan tutum,Türkçenin tarihî bir devresini oluşturan OsmanlıTürkçesinin öğretiminin belli bir süreyapılamamasına neden olmuştur. Ancak Harfİnkılabı’ndan kısa bir süre sonra Osmanlı Türkçesiüniversitelerin ilgili bölümlerinde öğretilmeyebaşlanmıştır. Osmanlı Türkçesinin liselerdeöğretimi ise 2000’li yıllara tesadüf eder. Evvelasadece sosyal bilimler liselerinde zorunlu bir dersolarak okutulan Osmanlı Türkçesi günümüzdeimam–hatip liselerinde zorunlu, diğer lisetürlerinde ise seçmeli ders olarak okutulmaktadır.Bu çalışmada Tanzimat’tan günümüze değinOsmanlı Türkçesinin ortaöğretim kurumlarındaöğretiminin kısa tarihi ele alınacaktır. Aynızamanda Osmanlı Türkçesinin tarihî gelişimiiçinde büyük bir önemi olan Harf İnkılabı vesonrasında Osmanlı Türkçesinin kullanım alanlarıhususunda bilgiler sunulacaktır.
Ottoman Turkish or Ottoman Language with common but incorrect naming is the name given to the written language used by the Turks living in the Ottoman Empire from the 13th century to the beginning of the 20th century. During this long period, Anatolian Turks put forth thousands of works with Arabic letters. In November 1928, the Turkish alphabet with Latin letters was accepted and the use of Arabic letters officially ended after this date. The attitude towards Ottoman Turkish, especially in the first years of the Republic, caused the teaching of Ottoman Turkish, which constitutes a historical period of Turkish, for a certain period of time. However, shortly after the Alphabet Reform, Ottoman Turkish began to be taught in the relevant departments of universities. The teaching of Ottoman Turkish in high schools coincides with the 2000s. Ottoman Turkish, firstly taught only as a compulsory subject in social sciences high schools, is now taught as a compulsory course in imam-hatip high schools and as an elective course in other high schools. In this study, the short history of teaching Ottoman Turkish in secondary education institutions from Tanzimat until today will be discussed. At the same time, information will be presented on the Alphabet Reform, which is of great importance in the historical development of Ottoman Turkish, and later on the usage areas of Ottoman Turkish.