Orta öğretim Fizik, Kimya, Biyoloji Dersi Öğretim Programlarının Bilimsel Okuryazarlık Boyutları Açısından İncelenmesi

Kantekin E., İrez O. S.

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, cilt.4, sa.1, ss.56-78, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu araştırmada, MEB ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. sınıf fizik, kimya ve biyoloji dersi öğretim programları bilimsel okuryazarlık boyutları açısından incelenerek bu boyutlara öğretim programlarında ne oranda yer verildiğini belirlemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği bu çalışmada, doküman analizi metodu kullanılmıştır. Fizik dersi öğretim programının tüm kademelerinden elde edilen bilimsel okuryazarlık boyutlarını bulundurma oranları, ortalama olarak kıyaslandığında; bilgi birikimi olarak bilim boyutuna %46, bilimin araştırma doğası boyutuna %44, düşünmenin bir yolu olarak bilim boyutu ile bilim-teknoloji-toplum etkileşimi boyutuna %5 oranında yer verilmiştir. Kimya dersi öğretim programında tüm kademelerden elde edilen sonuçların ortalama değerleri; bilgi birikimi olarak bilim %56, bilimin araştırma doğası %31, düşünmenin bir yolu olarak bilim %3 ve bilim-teknoloji-toplum etkileşimi boyutu ise %10 olarak tespit edilmiştir. Biyoloji dersi öğretim programında ise tüm sınıf düzeylerinden elde edilen oranların ortalama değerleri; bilgi birikimi olarak bilim %53, bilimin araştırma doğası %29, düşünmenin bir yolu olarak bilim %8 ve bilim-teknoloji-toplum etkileşimi boyutu %9 olarak belirlenmiştir. Bu bulgular ışığında öğretim programlarında bilgi birikimi olarak bilim boyutu daha fazla yer tutarken düşünmenin bir yolu olarak bilim ve bilim-teknoloji-toplum etkileşimi boyutlarının yetersiz kaldığı görülmüş olup dağılımın dengeli olmadığı sonucuna varılmıştır. 

Aim of this study was to find out if Turkish high school physics, chemistry and biology, and curricula provide a balance of scientific literacy themes. The study adopted a qualitative approach and content analysis was chosen as the research design. Results revealed that all the three curricula at all grades provided an unbalanced distribution of scientific literacy themes. It was found that, in the physics curriculum,46% of the student outcomes and explanations for teachers were devoted to the theme science as a body of knowledge whereas science as a way of investigating occupied 44% and science as a way of thinking occupied only 5%. In the chemistry curriculum,56% of the student outcomes and explanations for teachers were devoted the theme science as a body of knowledge science. The theme science as a way of investigating occupied 31%, the theme of science-technology-society interaction occupied 10% and science a way of thinking occupied only 3%. Similarly, 53% of the student outcomes and explanations for teachers in the Biology curriculum were devoted to the Science as a body of knowledge.The theme the theme of science-technology-society interaction occupied 9% and science a way of thinking occupied only 8%. As seen in the results, while science as a body of knowledge occupies more space in all the curricula investigated, the themes science-technology-society Interaction and Science a way of thinking were generally neglected.