Osmanlı şirketler hukukunda şirketler genel olarak iki şekilde tezahür etmektedir. Ortaklar aralarında tam bir eşitlik öngörerek ortaklık sözleşmesi yapıp sermaye olmaya uygun olan mallarını şirkete dâhil ettikten sonra sermaye miktarı ve kazanç konularında eşit pay sahibi olurlarsa ortada mufavada şirketi mevcuttur. Fakat tam bir eşitlik şart etmeden ortaklık sözleşmesi yaparlarsa inan şirketi kurmuş olurlar. İnan şirketinde ortakların sermayelerinin eşit olması zorunlu değildir. Dolayısıyla iki ortaktan birinin sermayesi diğerinden fazla olabilir. Diğer yandan ortaklar ellerindeki tüm nakit paraları şirket sermayesi olarak kullanmak zorunda da değildir. Bu nedenle tüm mallarıyla inan şirketi kurabildikleri gibi bir kısım mallarıyla da kurabilirler. Diğer bir deyişle, şirkete kattıkları sermayeden başka ellerinde ortaklık sermayesi olabilecek mal (nakit vb.) bulundurabilirler. Bu şirket türü Osmanlı hukukunda meşru görülen konularda çalışma amaçlı olarak kurulabilir. Belli malların ticaretini yapmak, belli hizmetleri görmek veya belli malları üretmek için inan şirketi çerçevesinde faaliyet yapmak mümkündür. İnan şirketinin faaliyet süresi belirlenmiş olabilir; bu süre tamamlanınca şirket kendiliğinden sona erer. Öte yandan şirket amacını gerçekleştirirse yine kendiliğinden sona erer. İnan şirketi ortakları bağlayıcı nitelikte bir sözleşme değildir. Şirketin iki ortağı varken ortaklardan biri vefat ederse, sözleşmeyi feshederse veya ehliyetini yitirirse şirket kendiliğinden sona erer. Ortak sayısı ikiden fazlayken ortaklarda biri hakkında yukarıdaki haller söz konusu olursa ortaklık sözleşmesi diğer ortaklar hakkında yürürlükte kalmaya devam edecektir.

Osmanlı toplumunda inan şirketi uygulamasının varlığına dair daha önce on altı ve on yedinci yüzyıl bağlamında değerli çalışmalar icra edilmiştir. Bu tebliğde inan şirketinin normatif altyapısına dair temel bilgiler kısaca tanıtıldıktan sonra on sekizinci yüzyıldaki bazı uygulama örnekleri üzerinde durulacaktır. Örnekler Osmanlı mahkeme kayıtlarında yer alan ve İstanbul’da kurulan bazı inan şirketlerinin tarafları ve konularına odaklanmaktadır.