Geleneksel Kitle İletişim Araçlarından Yeni Medyaya: Sosyal Medya Platformlarında Değerin Üretimi ve Kullanıcı Emeğin Rolü

Önder A., Güler N. B.

Katkı Dergi, sa.12, ss.59-69, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Katkı Dergi
  • Sayfa Sayıları: ss.59-69
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde kullanım alanları yaygınlaşan radyo ve televizyon gibi geleneksel kitle iletişim araçlarıyla yaklaşık son 20 yıldır etkinliğini artıran ve yeni medya olarak adlandırılan internet ve iletişim teknolojilerinin gelişimi, beraberinde çeşitli tartışmaları getirmiştir. Tarihsel olarak bakıldığında iletişim teknolojilerinin çoğunlukla siyasal süreçlerdeki rolü ve ideolojik işlevi tartışmaların ana eksenini oluştururken, son yıllarda bu alanı, ekonomi politik zeminde ele alan yaklaşımlar da artış göstermektedir. Günümüzde yaygın bir kullanıcı ağına sahip olan sosyal medya platformları tartışmaların yoğunlaştığı alanlardan birisidir. Hedefli reklamcılık, platformlarda gerçekleşen sermaye birikimi açısından önemli bir yer tutmaktadır. Platform kullanıcıları ise hem kişisel veri hem de içerik üretmeleri dolayısıyla hedefli reklamcılığın başat aktörü konumundadır. Bu çalışma, sosyal medya kullanıcılarının bu alanda gerçekleşen sermaye birikimi süreçlerindeki rolüne odaklanmaktadır. Bu temelde, sermaye için artık değer üreten emeğin belirli bir toplumsal biçime sahip olduğu savından hareketle sosyal medya kullanıcılarının emeğini üretken olan ve üretken olmayan emek ayrımı bağlamında tartışmayı amaçlamaktadır.

The development of internet and communication technologies which have increased their efficiency in the last 20 years, as well as traditional mass media including radio and television which have become widespread in the aftermath of the Second World War have brought about several discussions. While the role and ideological function of communication technologies in political processes have historically been the focus of the discussions, recent years have witnessed an increase in the approaches that address the question from the perspective of political economy. Having large networks of users today, social media platforms are widely discussed in this regard. Targeted advertising plays an important role in capital accumulation on these platforms. Users are the main actors in targeted advertising because they produce both personal data and content. This study focuses on the role of social media users in the processes of capital accumulation. With reference to the argument that labor which produces surplus value for capital has a certain social form, it is aimed to discuss the labor of social media users in the context of the distinction between productive and unproductive labor.