Anayasa Mahkemesi (AYM) 05.11.2024 T. ve 2023/158 E., 2024/187 K. sayılı kararında 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) 27. maddesinin 1. ve 2. fıkralarının Anayasa’ya aykırı olduğu iddialarını incelemiş ve 1. fıkrayı iptal etmiştir. AYM’nin iptal kararı, MÖHUK m. 27/1’in hukuk seçimi yapılmaması halinde işçinin sahip olacağı haklardan hukuk seçimi yapılması durumunda yararlanamaması sonucunu doğurduğundan bahisle işçi ve işveren arasında makul bir denge sağlamadığı ve devletin çalışanların korunmasına ilişkin pozitif yükümlülüğüyle bağdaşmadığı gerekçelerine dayanmaktadır. Karar, 10.09.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir. Çalışmada AYM’nin anılan kararı incelenmiş ve iptal hükmünün sonuçları ele alınmıştır. Bu çerçevede öncelikle konunun AYM önüne taşınmasıyla sonuçlanan süreç özetlenmiştir. Devamında AYM’nin iptal kararı gerekçeleriyle birlikte incelenmiştir. Bu incelemede, iptal edilen hükmün amaç ve işlev bakımından zayıf tarafın korunması ilkesi ile ilişkisi ortaya konulmuş ve iptal kararı bu ilke ışığında analiz edilmiştir. Çalışmanın son kısmında iptal kararının sonuçları, MÖHUK m. 27/1 yerine yeni bir düzenleme yapılması yahut yapılmaması ihtimalleri açısından ayrı ayrı değerlendirilmiş ve yeni bir hüküm önerisi getirilmiştir. Son olarak ise 7550 sayılı Kanun ile getirilen ve 04.06.2025 tarihinde yürürlüğe giren yeni düzenleme incelenmiş ve hükmün ortaya çıkarabileceği olası sorunlara işaret edilmiştir.
In its decision dated 05.11.2024 and numbered 2023/158 E., 2024/187 K., the Constitutional Court examined the claim that paragraphs 1 and 2 of Article 27 of Law No. 5718 on Private International Law and Procedural Law are unconstitutional and annulled paragraph 1. The Constitutional Court’s annulment decision was based on the grounds that Article 27/1 of the Law does not strike a reasonable balance between the employee and the employer and is incompatible with the State’s positive obligation to protect employees, as it results in the employee not benefiting from the rights s/he would have in the absence of choice of law. The annulment decision will come into force on 10.09.2025. This study analyzes the aforementioned decision of the Constitutional Court and discusses the consequences of the annulment judgment. In this context, the process leading to the referral to the Constitutional Court is summarized. It then analyzes the annulment decision of the Constitutional Court and its reasoning. The relationship between the annulled provision and the principle of the protection of the weaker party in terms of purpose and function is presented, and the annulment decision is analyzed in light of this principle. In the last part of the study, the consequences of the annulment decision are evaluated separately with regard to the possibility of a new provision replacing Art. 27/1 of the PILA or not, and a new provision is proposed. Finally, the recently adopted rule stipulated in Law No. 7550 and took effect on June 4, 2025 is examined and the potential concerns that the new provision might give rise to are discussed.
