METİN MADENCİLİĞİ TEKNİĞİNİN OSMANLI ARŞİV BELGELERİ ÜZERİNDE UYGULANMASI: 1 NUMARALI ERZURUM AHKÂM DEFTERİ ÖRNEĞİ


Creative Commons License

Esringü M.

Arşiv Dünyası, cilt.11, sa.2, ss.98-118, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.53474/ad.1277080
  • Dergi Adı: Arşiv Dünyası
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus, Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.98-118
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Teknolojik gelişmelere bağlı olarak veriler daha hızlı ve kolay bir şekilde meydana gelmektedir. Bu verilerin hacmi zamanla büyük miktarlara ulaşmıştır. Günümüzde bir yığın haline dönüşen verilerden faydalı bilgilerin ortaya çıkarılmasıyla birlikte söz konusu veriler, gerçekleştirilen iş ve işlemlerde katma değere dönüştürülmektedir. Bunun yanı sıra veriler gerçekleştirilmesi muhtemel bilimsel araştırmalar için de kaynak niteliği taşıyabilmektedir. Farklı yapıya sahip verilerin içerisinde gömülü halde bulunan bilgilerin elde edilerek kullanılmasını sağlayan çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Metin madenciliği bu yöntemlerden bir tanesidir. Metin madenciliği, metin formatında olan veriler üzerinde gerçekleştirilen birtakım işlemler sonucunda bilgi elde edilmesini mümkün kılmaktadır. Bu çalışmada metin madenciliği tekniğinin oldukça zengin bir veri kaynağı olan Osmanlı arşiv belgeleri üzerinde uygulanabilirliğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, çalışma kapsamında ele alınan 1 Numaralı Erzurum Ahkâm Defteri (M.1742-1749) içerisindeki hükümlerin metin madenciliği işlemleri sonucunda konularına göre otomatik olarak sınıflandırılması için KNIME programıyla bir model oluşturulmuştur. Ayrıca çalışmada karşılaşılan kısıtlılıklar doğrultusunda Osmanlı arşiv belgeleri üzerinde gerçekleştirilebilecek metin madenciliği çalışmaları için önerilerde bulunulmuştur.