II. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Türk Kültürü Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 23 - 25 Ekim 2024, ss.1-15
Doğal afetler beşeriyet tarihinin en önemli ve etkili
olaylarından biridir. Bu afetler sıklıkla büyük ölçekte insan hayatını
etkilemekte ve sosyo-ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Doğal afetler içinde
en önemlilerinden biri olan depremler ise nüfusun zamansal ve mekânsal
dağılışına yön verir. Aynı zamanda en temel ihtiyaçlardan biri olan barınma
problemlerine yol açar. 6 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan depremleri kısa sürede
ard arda gerçekleşen ve çok sayıda can ve mal kaybına yol açan depremler arasında
yer alır. Deprem felaketi sadece can kaybına ve yıkıma yol açmakla kalmamış
aynı zamanda hayatta kalan insanların yaşamlarını devam ettirebilmek adına göç
hareketlerine katılmalarına da sebebiyet vermiştir. Ayrıca yıkılan ve ağır
hasar alan yapılar şehrin konut örüntüsünde de değişime yol açmıştır.
Malatya’da 6 Şubat depremlerinden etkilenen şehirlerimiz arasındadır. Bu
çalışmanın amacı depremin Malatya kentinde nüfus ve konut dokusu üzerindeki
etkisini belirlemektir. AFAD verilerine göre kentte 1237 kişi vefat etmiş, 6444
kişi yaralanmıştır. 104217 adet konut acil-orta-ağır-yıkık kategorisine
alınmıştır. 2022 TÜİK kayıtlarında şehrin nüfusu 812580 kişi olarak tespit
edilmiştir. Nüfusun %27’si (221009 kişi) deprem sonrasında başka şehirlere
gitmiştir. Kente geri dönüş oranı ise %61’dir (136432 kişi). Bu süreçte
depremzedelere ev sahipliği yapan şehirlerin başında 49620 kişi ile İstanbul
gelmektedir. İstanbul’u Ankara, İzmir, Sivas ve Antalya kentleri takip
etmektedir. Deprem sonrasında Türk STK’ları ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin
birçok kurum ve kuruluşları tarafından şehirde bayındırlık faaliyetleri
yapılmıştır ve yapılmaya devam etmektedir. Ancak her ne kadar hızlı bir şekilde
önlemler alınmış olsa dahi can kayıpları ve yıkımlar şehrin dokusunu değiştirmiştir.
Şehrin sakinlerinin normal hayata adaptasyonları için yapılan her bir faaliyet
de dokunun değişimini devam ettirmektedir. Mekânsal değişim ve dönüşüm hem
nüfus bazında hem de konut sayısı bazında kendini göstermiştir.