e-Turkish Studies (elektronik), cilt.12, ss.307-326, 2017 (Hakemli Dergi)
21. Yüzyılda eğitim bireysel farklılıklara odaklanan yeni
yaklaşımlarla beslenmektedir. İnsan zihninin “tek ve biricik” olduğu
kabulüne paralel olarak; öğrenme ve düşünme gibi bilişsel süreçler de
bireysel farklılıklar başlığı altında araştırma/inceleme alanı haline
gelmiştir. Bu araştırmada aday sınıf öğretmenlerinin lisans öğrenimleri
boyunca aldıkları derslerde kullanılan yöntem ve tekniklerinin, bireysel
farklılık olarak kabul edilen düşünme stilleri ve biliş ötesi farkındalık
düzeylerini yordama durumu incelenmiştir. Bu amaçla araştırma,
Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Sınıf Eğitimi Anabilim
Dalı 4. sınıfta öğrenim görmekte olan 72 kadın ve 18 erkek olmak üzere
toplam 90 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama
aracı olarak, Esmer (2013) tarafından geliştirilen Yöntem Belirleme
Ölçeği, Epstein ve diğerleri (1996) tarafından geliştirilen ve Buluş (2003)
tarafından Türkçe uyarlaması yapılan “Rasyonel-Yaşantısal Düşünme
Stilleri” ölçeği, öğretmen adaylarının biliş ötesi farkındalık düzeylerini
belirlemek üzere Schraw ve Dennison (1994) tarafından geliştirilen ve
Akın, Abacı ve Çetin. (2007) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan
“Bilişötesi Farkındalık Envanteri” kullanılmıştır. Araştırma bulgularına
göre, öğretim elemanlarının derslerde kullandıkları öğretim yöntem ve
tekniklerinin; öğretmen adaylarının düşünme stillerinin anlamlı bir
yordayıcısı olmadıkları belirlenirken, bilişötesi farkındalık envanterinin
bazı alt boyutlarına ve genel bilişötesi farkındalık düzeyinin anlamlı bir
yordayıcısı oldukları belirlenmiştir. Bu araştırmaya paralel olarak (1)
Örneklem sayısının daha fazla olduğu betimsel çalışmalar (2) Bilişüstü
farkındalık, akademik başarı ve öğretimde kullanılan yöntemler
arasındaki ilişkileri ortaya koyacak deneysel çalışmalar yapılması
önerilmektedir.
In this study, the predictive power of methods and techniques used
in the lessons of prospective teachers during their undergraduate
education on thinking styles and the level of metacognitive awareness
was investigated. For this purpose, the research was carried out with a
total of 90 prospective teachers, 72 female and 18 male 4th year students
attending Marmara University Atatürk Education Faculty, Department of
Classroom Education. In the study, Method Identification Scale
developed by Esmer (2013), and "Rational-Experiential Thinking Styles"
scale developed by Epstein et al. (1996) and adapted to Turkish by Buluş
(2003) were used to collect data, and the "Metacognitive Awareness
Inventory" developed by Schraw and Dennison (1994) and adapted to
Turkish by Akın, Abacı, and Çetin (2007) was used to determine the level
of cognitive awareness of prospective teachers. Based on the findings of
this research, it was determined that the instructional methods and
techniques used by the instructors in the lessons were not a significant
predictor of the thinking styles of prospective teachers, whereas they were
found to be significant predictors of some subscales of the cognitive
awareness inventory, and the level of cognitive awareness in general.