Otistik Çocuklarda Hayali Resim Çizebilme Performansının Otizm Derecesi ve Gelişim Tarama Testleri ile İlişkili Olarak İncelenmesi


Creative Commons License

Sarı O.

Kastamonu Eğitim Dergisi, cilt.27, sa.2, ss.897-908, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 27 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.24106/kefdergi.3065
  • Dergi Adı: Kastamonu Eğitim Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.897-908
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Araştırma otistik çocuklarda hayali resim çizebilme performansının otizm derecesi ve gelişim tarama testleri ile ilişkili olarak incelenmesi amacı ile tasarlanmıştır. Araştırmaya, 5-8 yaş arası toplam 17 (5 kız,12 erkek) otizm tanısı almış, Hayal ve Gerçek Ayrımı Ön Değerlendirme Çalışması’nda tüm aşamaları (sözcükleri anlama, resim çiftlerini ayırt etme ve resim tamamlama) doğru şekilde tamamlayan çocuklar alınmıştır. Otistik çocuklar gerçek ve imkânsız varlıklara dair hayali resim çizme durumu ve yaratıcı içerik puanı açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca her çocuğa gelişim tarama testleri olan Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE), Otizm Davranış Kontrol Listesi (ABC), Peabody Resim Kelime Testi ve Gesell Gelişim Testi uygulanarak, hayali resim çizme durumu ve yaratıcı içerik puanı tarama testleri skorları açısından da incelenmiştir. Bulgularımız otistik çocukların resim çiftlerinde imkânsız resmi tanımlama ve eksik resmi imkansız içerikle uyumlu şekilde tamamlamayı başarmalarına rağmen, hayali imkansız resmi var olmayan bir şeyi tasarlayıp çizme çizmede, özellikle insan figüründe büyük ölçüde başarısız olmuşlardır. Otistik çocuklarda var olmayan bir şeyi tasarlayıp çizme çizebilme performansı artan otizm derecesi ile azalmakta, gelişim tarama test skorları ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Otistik çocukların var olmayan bir şeyi tasarlayıp çizmede yaşadıkları zorluğun hayal etme ve içsel temsil oluşturmadan ziyade, planlama ve yürütme aşamalarında ortaya çıkabileceğine ve yaratıcılık, kognitif ve dil gelişim düzeyi ve otizm derecesi ile potansiyel ilişkisine işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: otizm derecesi, hayali resim çizme, yaratıcı içerik, gelişim tarama testleri