Akademik Veri Yönetim Sistemi
İlim Yayma Vakfı, İstanbul, 2013
Yüce kitâbımız Kur’an’ı Kerîm’in, asrı saâdet döneminden itibâren
en mükemmel bir şekilde yazılabilmesi ve doğru olarak okunabilmesi
için büyük gayretler sarf edilmiştir. Bu amaçla nice hattat,
kâtip ve muharrirler çeşitli arayışlar içerisine girmiş, her hat erbâbı
bir sonrakine âdetâ ışık tutmuş, İslam yazısı olarak nitelendirdiğimiz
hat sanatı günden güne gelişerek en mükemmel hâlini almıştır.
Elbette bu konuda Osmanlı Mektebi’nin ve onun kurucusu olan
Şeyh Hamdullah’ın, onun takipçisi olan Hâfız Osman’ın ve ismini
burada zikretmeye imkân bulamadığımız nice Osmanlı hattatlarının
büyük bir etkisi ve gayreti olmuştur.
Matbaanın henüz îcad edilmediği devirlerde hattatlar, hânesinde
kelâm-ı kadîmi okumak isteyenlerin ya da ibâdethânelere
vakfedilmek üzere sipariş eden hayırseverlerin arzularını karşılamak
için âdetâ birer canlı matbaa görevini yerine getiriyorlardı. Elbette,
o dönemdeki hattatların her birinin kaleme aldığı Mushafın,
sanat derecesinde mükemmel olduğunu söylemek mümkün değildir.
Fakat aralarından Hâfız Osman, Ramazan b. İsmail, Ahmet
Nâilî, Çemşir Hafız Salih ve Hasan Rıza gibi öyle mâhir hattatlar
çıkmıştır ki yazdıkları sanatkârane Mushaflar hem gönüllere şifâ
olmuş hem de ona nazar edenlerin göz nurunu artırmıştır.
Söz konusu ettiğimiz o sadra şifâ Kur’an-ı Kerîm’leri aynelyakîn
göremesek de, hiç olmazsa bir serlevhâ numûnesini seyretme
zevkini tadabilmek için İlim Yayma Vakfı Kur’an ve Tefsir Akademisi
bünyesinde bir sergi tertîp edilmiş ve burada bulunan eserler
bir katalogda toplanmıştır. Serginin amacı, XII. yüzyıldan başlayarak
XX. yüzyılın başlarına kadar kaleme alınan Mushafların hat
sanatı bakımından serüvenini gözler önüne sermektir. Orijinallerinin
Türkiye ve dünya müzelerinde sergilendiği ve özel koleksiyonerlerde
muhafaza edildiği bu Mushaf örnekleri kûfî, muhakkak,
reyhânî, rıkâ’, sülüs ve Müstakimzâde’nin tâbiriyle hâdim-i Kitâb-ı
Kerîm olan nesih yazı çeşidi ile yazılmıştır.
Katalogun hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkürü bir
borç biliyor, ömrünü Kur’an-ı Kerim’i en güzel bir şekilde yazmaya
vakfetmiş nice hattatları rahmetle yâd ediyoruz.