34. Ulusal Kimya Kongresi, Yalova, Türkiye, 1 - 06 Eylül 2022, ss.311-312
Serum albümin, kan plazmasında en yaygın bulunan proteinlerden biridir. Ozmotik basıncın ayarlanması,
kan pH’nın belirlenmesi ve serbest radikallerin azaltılması gibi birçok farklı fizyolojik görevlerinin yanı sıra
kanda bulunan endojen ve eksojen maddelerin (yağ asitleri, ilaçlar ve metabolitler vb.) taşınmasında birincil
işlevi olan çok fonksiyonlu ve önemli bir proteindir. İlaçlar hedeflerine ulaşmak için kan plazmasında
taşınırken kaçınılmaz olarak serum albümin ile etkileşime girmektedirler. Serum albümin ile ilaç etkileşimi
ilacın terapötik etkisi hakkında bilgi vermektedir. Bu etkileşimlerin incelenmesi ilaç kimyasında, tıpta,
biyoteknolojide ve biyokimyada önemli bir araştırma alanıdır. Sığır serum albümin (BSA), 582 amino asit
kalıntısından oluşan ve insan serum albümini ile %76 benzerliği olan bir proteindir. Düşük maliyetli olması,
yaygın olarak bulunabilmesi ve saflaştırma işleminin kolay olması nedeniyle BSA, araştırmacılar tarafından
ligandların proteine bağlanma çalışmaları için sıklıkla tercih edilen, protein-ilaç etkileşimleri ve bağlanma
mekanizmalarının belirlenmesi için model olan bir taşıma sistemidir. Kumarinler bir benzen halkası ile
bir α-piron halkasının kaynaşması sonucu oluşan benzopiron adı verilen bir bileşik sınıfının üyesidirler.
Doğal olarak bitkilerde bulunabildiği gibi sentetik olarak da elde edilebilmektedir. Kumarinlerin sahip
oldukları konjuge çift halka sistemleri, onları farklı araştırma alanları için ilginç moleküller haline getirmiştir.
Kumarin türevleri geniş bir biyolojik aktivite yelpazesi sergilemektedirler. Bunlar arasında anti-oksidan,
anti-enflamatuar, anti-bakteriyel, anti-viral, anti-tümör ve anti-koagülan özellikleri öne çıkmaktadır.
Kumarinler tıpta ve özellikle ilaç endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Çalışmamızda uygun
Emilim, Dağılım, Metabolizma ve Atılım (ADME) özelliklerine göre farmakokinetik ve farmakodinamik
etkileri iyi olan daha önceden sentezlenmiş ve karakterize edilmiş kumarin türevlerinin BSA’ya bağlanmaları
ve taşınmaları in silico ve in vitro yöntemlerle araştırılmıştır. In silico çalışmalarda moleküler yerleştirme
(moleküler docking) ve in vitro çalışmalarda UV-vis absorbans, floresans gibi multi-spektroskopik yöntemler
kullanılmıştır. BSA ile kumarin türevlerinin etkileşimleri in silico ve in vitro yöntemlerle aydınlatılmıştır. In
silico çalışmalar sonucunda kumarinlerin bağlanma enerjileri, ligand verimliliği değerleriyle birlikte proteinligand
etkileşimleri ve konformasyonları belirlenmiştir. Ayrıca in vitro multi-spektroskopik analizlerin
değerlendirilmesiyle; bileşikler BSA’nın floresans şiddetinde, absorbansında ve ikincil yapısında değişiklikler
izlenmiş, kuençleşme mekanizmaları, bağlanma sabitleri ve bağlanma bölgelerinin sayıları belirlenmiştir.