Diyabet ve postmenopozal sıçanları birleştiren ikili durum modelinde Myrtus communis'in gastroprotektif rolü: östrojen tedavisi ile karşılaştırılabilir sonuçlar


Dagsuyu E., Yaman S. B. K., Sen A., Şener G., YANARDAG R.

Cukurova Medical Journal, cilt.50, sa.2, ss.420-434, 2025 (ESCI) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 50 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.17826/cumj.1626596
  • Dergi Adı: Cukurova Medical Journal
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), Academic Search Premier, Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.420-434
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Menopoz sırasındaki hormonal değişiklikler, özellikle östrojen ve progesteron seviyelerindeki düşüş, sindirimi yavaşlatarak gastrointestinal işlevi bozabilir. Bu çalışma, Myrtus communis subsp. communis (MC) özütünün postmenopozal diyabetik sıçan modelinde gastrik doku üzerindeki koruyucu etkilerini değerlendirmeyi ve etkinliğini östrojen (E2) tedavisiyle karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Dişi Sprague-Dawley sıçanları altı gruba ayrıldı: kontrol (C); overektomi (OVX); diyabet (D); overektomi ve diyabet (OVX+D); overektomi, diyabet ve östrojen (OVX+D+E2); overektomi, diyabet ve MC (OVX+D+MC). OVX grupları, çift dorsolateral yöntemi kullanarak bilateral overektomiye tabi tutuldu. Yedi günlük iyileşme süresinin ardından, streptozotosin kullanılarak diyabet oluşturuldu. OVX+D+E2 ve OVX+D+MC gruplarına sırasıyla 10 µg/kg s.c. E2 ve 100 mg/kg p.o. MC ekstresi dört hafta süreyle uygulandı. Mide dokusu biyokimyasal parametreler açısından analiz edildi. Bulgular: OVX, D ve OVX+D, C grubuna kıyasla antioksidan enzim aktivitelerinde ve glutatyon seviyelerinde önemli azalmalar ve oksidatif stres belirteçlerinde ve lipid peroksidasyonunda artışlar gösterdi. E2 ve MC tedavileri bu olumsuz değişiklikleri etkili bir şekilde hafifletti ve MC, birçok parametrede E2 ile karşılaştırılabilir veya daha üstün etkiler gösterdi. MC tedavisi kan glikoz seviyelerini (OVX+D'de ~%60 azalma), ve mide dokusundaki Na+/K+-ATPaz aktivitesini (OVX+D'de ~%110 artış) ve glikoproteinlerin seviyelerini önemli ölçüde iyileştirdi. Sonuç: MC özütü, E2 tedavisiyle kıyaslanabilecek şekilde, menopoz sonrası diyabetli sıçanlarda güçlü antioksidan ve gastroprotektif etkiler göstermektedir. Bu bulgular, MC’nin menopoz ve diyabetle ilişkili gastrik komplikasyonları yönetmek için doğal bir terapötik ajan olarak potansiyelini vurgulamaktadır.
Purpose: Hormonal changes during menopause, especially the decline in estrogen and progesterone levels, can impair gastrointestinal function by slowing digestion. This study aimed to evaluate the protective effects of Myrtus communis subsp. communis (MC) extract on gastric tissue in a postmenopausal diabetic rat model and to compare its efficacy with estrogen (E2) treatment. Materials and Methods: Female Sprague-Dawley rats were divided into six groups: control (C); ovariectomy (OVX); diabetes (D); ovariectomy and diabetes (OVX+D); ovariectomy, diabetes and estrogen (OVX+D+E2); ovariectomy, diabetes and MC (OVX+D+MC). OVX groups had bilateral ovariectomy utilizing the double dorsolateral method. After a seven-day recovery, diabetes was induced using streptozotocin. OVX+D+E2 and OVX+D+MC groups were treated with 10 µg/kg s.c. E2 and 100 mg/kg p.o. MC extract, respectively, for four weeks. Stomach tissues were analyzed for biochemical parameters. Results: The OVX, D, and OVX+D showed significant reductions in antioxidant enzyme activities and glutathione levels, and increases in oxidative stress markers and lipid peroxidation compared to the C group. E2 and MC treatments effectively mitigated these alterations, with MC showing comparable or superior effects to E2 in many parameters. MC treatment significantly improved blood glucose levels (~60% reduction in the OVX+D), stomach Na+/K+-ATPase activity (~110% increase in the OVX+D), and glycoprotein component levels. Conclusion: MC extract exhibits potent antioxidant and gastroprotective effects in postmenopausal diabetic rats, comparable to E2 treatment. These findings highlight its potential as a natural therapeutic agent for managing menopause- and diabetes-associated gastric complications.